نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2 علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان کردستان
3 گروه آموزشی علوم تربیتی، پردیس بنت الهدی صدر، دانشگاه فرهنگیان، سنندج، ایران
چکیده
هدف پژوهش حاضر، تحلیل تجارب زیسته‌ی میرزاها در نظام آموزش ابتدایی قبل از انقلاب از منظر روش آموزشی، هدف آموزشی و محتوای آموزشی آن‌ها بود. جهت دست‌یابی به این هدف از رویکرد کیفی و روش‌های پژوهش اسنادی-کتابخانه‌ای، پدیدارشناسی و سرگذشت پژوهی بهره برده شد. جامعه پژوهش، شامل تمام فارغ‌التحصیلان نظام آموزش ابتدایی میرزاها در استان کردستان بود که با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 10 نفر از آنان تا رسیدن به درجه اشباع انتخاب شدند. یافته‌ها در سه دسته روش، هدف و محتوای آموزشی تقسیم شدند. در حوزه‌ی روش آموزشی، هردو نظام در وجود موانع تحصیلی و بی عدالتی آموزشی مشترکاتی دارند و شناخت سبک‌های یادگیری فراگیران، دچار چالش می‌باشد. در حوزه‌ی هدف، «نظام آموزشی میرزاها»، هدفش باسوادکردن به معنی توانایی خواندن و نوشتن بود. در «نظام آموزش ابتدایی کنونی»، تنها حیطه دانشی کافی نیست و خواندن و نوشتن ابزار لازم برای رسیدن به ظرفیت و قابلیت‌های وجودی هر دانش‌آموز است. در حوزه‌ی محتوای آموزشی، در «نظام آموزشی میرزاها»، محتوا عمدتاً در حیطه دانشی و در سطح کتاب‌های تعیین شده بود. در «نظام آموزش ابتدایی کنونی»، علاوه بر محتواهای کتابی، نیازسنجی صورت می‌گیرد و به تشخیص معلّمان، مواد آموزشی، تولید محتوا و طرّاحی آموزشی صورت می‌گیرد. نتیجه گرفته شد که دانش‌آموخته‌های نظام آموزشی میرزاها از این آموزش و تربیت رضایت نداشته و طبق اصول تربیتی دارای نواقصی بوده و ایده‌پردازان حوزه تعلیم و تربیت برای تقویت نظام آموزش و پرورش کنونی باید از نقاط ضعف و قوت این نظام بهره ببرند.
کلیدواژه‌ها
)