نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار تکنولوژی آموزشی دانشگاه اراک

2 کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی دانشگاه اراک

3 دانشیار روانشناسی دانشگاه اراک

چکیده

این پژوهش، با هدف بررسی تأثیر مدل طراحی آموزشی موج­وار بر مهارت‌های حل مسئله دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه اراک انجام شده است. بدین منظور، از روش تحقیق شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه کنترل استفاده شد. جامعه‌ی تحقیق، شامل 170 نفر از دانشجویان کارشناسی رشته علوم تربیتی- گرایش تکنولوژی آموزشی دانشگاه اراک، در سال تحصیلی 96-1395 بود که از بین آن‌ها 30 نفر که درس آموزش مبتنی بر سیستم‌ها را برگزیده بودند، به‌صورت هدفمند انتخاب شده و به‌طور تصادفی، در دو گروه آزمایش، 15 نفر و کنترل، 15 نفر جای گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه­ی حل مسئله‌ی هپنر و پترسون (1982) بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته‌های آماری نشان داد که روش آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی موج­وار بر مهارت حل مسئله‌ی دانشجویان تأثیر معنادار نداشته است (0.05<P). بااین‌حال گروه آزمایش در متغیر مهارت‌های حل مسئله نسبت به گروه کنترل نسبتاً بهتر عمل کردند.

کلیدواژه‌ها

بهرامی، ع.، و رستگار پور، ح. (1394). مطالعه تحلیلی طراحی آموزشی دیوید مریل. فن‌آوری آموزشی و یادگیری، 4، 61-87.
بیابانگرد، ا. (1384). روان‌شناسی تربیتی (روان‌شناسی آموزش و یادگیری). تهران: نشر ویرایش.
دهقانزاده، ح. (1390). مقایسه‌ی میزان اثربخشی الگوهای طراحی آموزشی رایگلوث و گانیه با یکدیگر و با روش مرسوم در یادگیری، یادداری دانش‌آموزان سوم راهنمایی در درس حرفه‌وفن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
سلیمی، ج.، و محمدی، ر. (1392). بررسی میزان تأثیر آموزش مهارت‌های حل مسئله بر اضطراب امتحان دانشجویان پسر. فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 21، 71-84.
سیف، ع. (1392). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.
فردانش، ه. (1391). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی. تهران: سمت.
فرضی، ح.، و زارعی، ح. ع. (1394). بررسی رابطه بین مسئولیت­پذیری با سبک‌های حل مسئله در دانش آموزان پایه ششم شهرستان شاهین‌دژ در سال تحصیلی 94-1393. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 4 (24)، 59-69.
فرهادیان، م. (1388). جایگاه و نقش یادگیری مبتنی بر حل مسئله در کتاب‌های درسی الکترونیکی. عیار، 23، 100-116.
کاظمی، ح.، و کشاورزیان، ف. (1391). نقش فراشناخت و حل مسئله در پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی در دانش آموزان دختر و پسر شهر اصفهان. رویکردهای نوین آموزشی، 15، 91-106.
کرمی، م.، و فردانش، ه.، و عباسپور، ع.، و معلم، م. (1388). مقایسه‌ی اثربخشی الگوهای طراحی آموزشی سیستمی و سازنده گرا در آموزش مدیران.دو فصلنامه‌ی مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، 3، 9-30.
لشین، بی. اس.، پولاک، جی.، و رایگلوث، اچ. ام. (1389). راهبردها و فنون طراحی آموزشی (ترجمه هاشم فردانش). تهران: سمت. (تاریخ انتشار به زبان‌اصلی ندارد).
محبی، ع. (1393). بررسی تأثیر ساختن­گرایی توسط الگوی پنج مرحله­ای طراحی آموزشی. فصلنامه پژوهش در نظام­های آموزشی، 24، 315-331.
مریل، ام. دی. (1392). اصول پایه آموزش: یک ترکیب. در اثر محمدرضا وحدانی اسدی، حسین اسکندری و داریوش نوروزی (مترجمان)، روندها و مباحث نوین در طراحی و فن‌آوری آموزشی(صص 144-125). تهران: انتشارات آوای نور. (تاریخ انتشار به زبان‌اصلی 2007).
Ersoy, E. (2016). Problem solving and its teaching in mathematics. The Online Journal of New Horizons in Education, 6, 79-87.
Gardner, J. L. (2011). Testing the Efficacy of Merrill’s First Principles of Instruction in Improving Student Performance in Introductory Biology Courses. Unpublished Doctoral Dissertation. Utah State University.
Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The Development and Implications of a Personal Problem-Solving Inventory. Journal of Counseling Psychology, 1, 66-75.
Mendenhall, A., Buhanan, C. W., Suhaka, M., Mills, G., Gibson, G. V., & Merrill, M. D. (2006b). A task-centered approach to entrepreneurship. Tech Trends, 50(4), 84–89.
Mendenhall, A. M. (2012). Examining the Use of First Principles of Instruction by Instructional Designers in a Short-Term, High Volume, Rapid Production of Online K-12 Teacher Professional Development Modules. Unpublished Doctoral Dissertation, Florida State University.
Merrill, M. D. (2007a). First principles of instruction: a synthesis. In R. A. Reiser & J. V. Dempsey (Eds.), Trends and Issues in Instructional Design and Technology, (2nd Edition), 2, 62-71.
Merrill, M. D. (2002a). First principles of instruction. Educational Technology Research and Development, 50(3), 43-59.
Merrill, M. D. (2002b). A pebble-in-the-pond model for instructional design. Performance Improvement, 41(7), 39-44.
Merrill, M. D. (2007b). A task-centered instructional strategy. Journal of Research on Technology in Education, 40(1), 33-50.
Merrill, M. D. (2009). Finding e3 (effective, efficient and engaging) Instruction. Educational Technology, 49(3), 15-26.
Merrill, M. D., & Gilbert, C. G. (2008). Effective peer interaction in a problem‐centered instructional strategy. Distance Education, 29(2), 199–207.
Rosenberg-kima, R. B. (2012). Effects of Task-Centered vs. Topic-Centered Instructional Strategy Approaches on Problem Solving: Learning to Program in Flash. Unpublished Doctoral Dissertation, Florida State University.