نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ج.ا. ایران

2 دانشیار گروه مدیریت فرهنگی، دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ج.ا. ایران.

3 دانشیار گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساوه، ساوه، ج.ا. ایران

4 استادیار گروه زبان شناسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ج. ا. ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل، ابعاد و مؤلفه‌های فرهنگی مؤثر آموزش زبان خارجی و ارائه الگوی مناسب ارتقاء فرهنگی آموزش زبان انگلیسی در آموزشگاه‌های زبان‌های خارجی در شهر تهران بوده است. پژوهش ازنظر هدف، کاربردی، ازنظر نوع داده‌ها، کمی و کیفی، ازنظر شیوه گرداوری داده‌ها، میدانی و ازنظر شیوه اجرا، توصیفی و پیمایشی بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 15 نفر از صاحب‌نظران و در بخش کمی، شامل کلیه مدرسان آموزشگاه‌های زبان در سطح شهر تهران در سال 96 بوده است. نمونه آماری در بخش کمّی طبق آزمون کوکران شامل 400 نفر محاسبه گردید. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسش‌نامه‌های استانداردشده و پژوهشگر ساخته بود و برای سنجش روایی پرسش‌نامه‌های پژوهشگر ساخته از طریق اخذ نظر از خبرگان با تکنیک دلفی و برای سنجش اعتبار پایایی پرسش‌نامه‌ها از آزمون کرونباخ استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش کیفی پس از جمع‌آوری پاسخ پرسش‌نامه‌ها، ازنظرات خبرگان استفاده شد که منجر به تهیه پرسش‌نامه گردید و در بخش کمی، از آزمون‌های کولموگروف- اسمیرنوف، تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی و برازش مدل، t تک نمونه‌ای و فریدمن استفاده شد. نتایج و یافته‌ها در عوامل، ابعاد و مؤلفه‌های فرهنگی آموزش زبان انگلیسی منجر به ارائه الگوی ارتقاء فرهنگی در سه عامل (ذاتی، درونی و بیرونی) و دو بعد (فرهنگی و آموزشی) و پنج مؤلفه فرهنگی و چهار مؤلفه آموزشی گردید.

کلیدواژه‌ها

احمدی صفا، محمد؛ فراهانی، مجتبی. (1394). پرورش توانش بینا فرهنگی در «پراسپکت یک» بر اساس دیدگاه معلمان زبان انگلیسی به‌عنوان زبان خارجی. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 15(3)، 1-24.
اکبری، رامین؛ بهشتی پرور، میلاد و کیانی، غلامرضا. (1396). ارائه الگوی کیفیت مدرس از دیدگاه ذی‌نفعان در آموزش زبان انگلیسی: ایجاد پرسش‌نامه. دوماهنامه جستارهای زبانی، 8(1)، 23-47.
بحرینی، نسرین. (1392). تحلیل ارزش‌های فرهنگی در کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی. فصلنامه راهبرد فرهنگ، 22، 163-182.
تاج‌آبادی، فرزانه و آقاگل زاده، فردوس. (1390). آموزش زبان‌های خارجی در پرتو چالش‌های تدریس فرهنگ. پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان‌های خارجی، 1(1)، 37-55.
حسینی خواه علی؛ مهرمحمدی، محمود؛ فردانش، هاشم و اکبری، رامین. (1392). مطالعه تطبیقی برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی در ایران و سوئد با تأکید بر دوره متوسطه. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، 8(31)، 7-46.
حسینی نسب، داوود؛ فرخی، فرهمن و مرسلی، ژیلا. (1388). ارزیابی و تحلیل محتوای کتب زبان انگلیسی دوره راهنمایی. فصلنامه علوم تربیتی، 2(7)، 7-31.
دوستی زاده، محمدرضا. (1387). اهمیت انتقال فرهنگ در کسب مهارت‌های زبانی. پژوهش زبان‌های خارجی، 13(46)، 67-84.
 رضایی، سعید و لطیفی، اشکان. (1394). بررسی و نقد مؤلفه‌های فرهنگی و هویتی کتاب درسی زبان انگلیسی پایه اول متوسطه. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 15(3)، 43-58.
رستم بیک تفرشی، آتوسا و رمضانی واسوکلائی، احمد. (1391). نقش فرهنگ در آموزش زبان خارجی، پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 12(1)، 15-34.
روشه، گی. (1976). جامعه‌شناسی پارسونز. ترجمه نیک گهر. (1376). تهران: تبیان.
ساعتچی، محمود؛ کامکاری، کامبیز و عسکریان، مهناز. (1389). آزمون‌های روان‌شناختی. تهران: ویرایش.
شهامت فاطمه؛ شهامت، نادر. (1395). مقایسه استفاده از فناوری آموزشی در روش‌های تدریس آموزش زبان انگلیسی در دانشگاه‌های دولتی و آزاد شیراز. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(4)، 267-286.
صالحی امیری، سیدرضا. (1392). آسیب‌شناسی فرهنگی در ایران. تهران: ققنوس.
صالحی امیری، سیدرضا. (1386). مفاهیم و نظریه‌های فرهنگی. تهران: ققنوس.
طاهری، پریسا، الهی شیروان، مجید، قنسولی، بهزاد و صفارمقدم، احمد. (1394). بررسی آشناییِ مدرسان زبان انگلیسی با فرهنگ خارجی از منظر توانش بین فرهنگی. فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه، 48(2)، 77-92.
عامریان، محمد و صادقی، آرام رضا. (1393). مفاهیم فرهنگی مناقشه برانگیز در کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی ایران: بررسی مقایسه‌ای نظرات اساتید علوم انسانی. مجله مطالعات اجتماعی ایران، 8(3)، 65- 89.
قربان دوردی نژاد، فرهاد. (1394). ساخت رواسازی و پایاسازی پرسش‌نامه انگیزش و نگرش یادگیری زبان انگلیسی. دوماهنامه جستارهای زبانی، 6(2)، 107-128.
قربان دوردی نژاد، فرهاد و امام‌جمعه، محمدرضا. (1390). باز ساخت، اعتباریابی و رواسازی، مجموعه آزمون انگیزش و نگرش. نشریه فناوری آموزش، 6(1)، 67-77.
کلانتری، رضا؛ غلامی، جواد. (1390). بررسی علل ناکارآمدی آموزش و پرروش در آموزش زبان انگلیسی و مقایسه مدارس عمومی و آموزشگاه‌های خصوصی. فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه، 2(3)، 51-81.
کلهر، منصوره؛ و مهران، گلنار. (1394). تأثیر آموزش با نقشه مفهومی بر یادگیری معنی‌دار زبان انگلیسی دانش‌آموزان دوره متوسطه. فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 9(29)، 193-217.
کوئن، بروس. (1990). مبانی جامعه‌شناسی. ترجمه توسلی، غلام و فاضل. (1391). تهران: سمت.
محمدزاده، سمیه. (1391). بررسی فرصت‌ها و چالش‌های آموزش زبان انگلیسی در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی آموزشی. گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.
مشتاقی لارگانی، سعید؛ قربانی، سمیرا؛ رضاییان، حمید. (1387). اعتباریابی فرم فارسی مقیاس نگرش نسبت به کاربرد تکنولوژی در آموزش میان معلمان مقطع متوسطه شهر اصفهان. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 7(26)، 107-126.
نظری، سارا و نظری، محمود. (1390). توانش بین فرهنگی در آموزش زبان‌های خارجی، چالش یا ضرورت. پژوهش‌های زبانشناختی در زبان‌های خارجی، 1(2)، 95-109.
یزدان پناه نوذری، علی؛ حاتمی، جواد و نبوی، سید عابدین. (1390). مقایسۀ میزان یادگیری و یادسپاری زبان انگلیسی دانش‌آموزان متوسطه در رویکردهای مبتنی بر سنجش اصیل و سنتی. فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 5(15)، 29-39.
یعقوبی، حسین. (1383). زبان، ترجمه و ارتباط فرهنگ‌ها. تهران: نشر مرکز.
Alinezhad, A. (2015). Cultural Barriers on English Language Teaching and Learning in EFL Context. Research Journal of Recent Sciences, 4(1), 32-36.
Brosh, H. (1996). Percieved characteristics of the effective language teachers. Foreign Language Annals. 29(2), 125-136.
Byrd, D. (2014). Learning to Teach Culture in the L2 Methods Course. Electronic Journal of Foreign Language Teaching, (11)1, 76-89. Centre for Language Studies, National University of Singapore.
Craig, H. J., Kraft, R. & Du Plessis, J. (1998). Teacher development: Making an impact. Washington DC: US Agency for International Development (USAID).
Gardner, R. C. (1985). Social Psychology and Language Learning: The Role of Attitudes and Motivation. London: Edward Arnold.
Gómez Rodriguez, L. F. (2015). The Cultural Content in EFL Textbooks and What Teachers Need to Do About it. PROFILE, 17(2), 167-187.
Hopkyns, S. (2014). The Effect of Global English on Culture and Identity in the UAE: a Double-Edged Sword. Learning and Teaching in Higher Education: Gulf Perspectives, 11(2).
Hunt, J. G. (2014). From Western English to Global English: Issues In Cultural And Pragmatic Instruction. American Journal of Educational Research, 2(12C), 4-7.
Pourmahmoud Hesar, M., Yavuz Konca, M. & Zarfsaz, E. (2012). Why And How To Apply Culture in an EFL Classroom? International Conference on Language, Media and Culture, IPEDR, Vol.33, IACSIT Press, Singapore, pp. 68-72.
Stronge, J. H. (2007). Qualities of Effective Teachers. 2nd Ed. Aelxandria, Virginia. Association for Supervision and Curriculum Development publication.