نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه علوم و تحقیقات

چکیده

هدف از مطالعه حاضر، شناسایی و تحلیل مؤلفههای تأثیرگذار بر تحقق فرایند تبدیل دانش به فناور ی
در دانشگاههای تهران است. بدین منظور، ابتدا از طریق مطالعه گسترده مبانی نظری و پیشینه تحقیق در
سطوح ملی و بینالمللی، مؤلفههای اصلی مؤثر بر این فرایند شناساییشده و سپس دیدگاههای 33 نفر
از صاحبنظران و متخصصان حوزه علم و فناوری با بهره گیری از روش مصاحبه نیمه هدایت شده
درزمینۀ تأیید و اولویتبندی مؤلفههای فوق مشتمل بر فرهنگ دانشگاهی، منابع انسانی، مؤلفه های
مدیریتی، مؤلفههای علمی، مؤلفههای فناوری، مؤلفه های مالی، مؤلفه های ساختاری، فرایندهای
دانشگاهی و امکانات و تجهیزات موردبررسی قرارگرفته است. پس از تأیید مؤلفههای اصلی مطروحه ،
مؤلفههای فرعی متناظر با آنان نیز تعیین و از طریق تدوین پرسشنامه محقق ساخته با بهره گیری از
روش نمونهگیری طبقهای- تصادفی به تأیید 286 نفر از مدیران و اعضا ی هیئت علمی دانشگاه های
تهران رسیده است. علاوه بر آن، دیدگاههای این افراد درباره عملکرد دانشگاه هایشان در ارتباط با
مؤلفههای فوق بررسی شده است . نتایج حاک ی از آن است که کلیه مؤلفه های اصل ی و فرع ی
شناساییشده، توسط اعضای نمونه مورد تأیید قرارگرفته است . از دیگر سو ، مدیران و اعضا ی
هیئتعلمی دانشگاههای تهران – بهاستثنای دانشگاه تهران و شریف در ارتباط با مؤلفه منابع انسا نی-
عملکرد دانشگاههای خویش را در تمامی موارد، پایینتر از حد متوسط ارزیابی نمودهاند که این امر
بیانگر مسیر دشوار پیشروی دانشگاههای کشور بهمنظور تحقق فرایند تبدیل دانش به فناور ی و در
راستای دستیابی به اقتصاد و توسعه مبتنی بر دانش در کشور است.

کلیدواژه‌ها

حاج حسینی، حجت ا...( 1388 ) "بررسی وضعیت گذشته و موجود بخش دانش و فناوری در کشور" ، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فناوری، ویرایش اول.
سیفالدین، امیرعلی، سلیمی، محمدحسین و سید اصفهانی، میر مهدی( 1387 ) "چالش های پیش روی سیاستگذاری علم و فناوری" نشریه بینالمللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید . دانشگاه علم و صنعت ایران، جلد 19 ، شماره 4
انتظاری، یعقوب( 1386 ) "بررسی نقش و جایگاه دانش و فناوری در بخش علوم، تحقیقا ت و . فناوری" فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزشعالی، شماره 49
طاعتی، مهکامه و بهرامی، محسن( 1388 ) "بررسی مقایسهای عوامل مؤثر بر آینده علم و فناوری ایران تا افق 1404 از دیدگاه متخصصان و سیاستگذاران" دانشگاه تهران.
عماد زاده، مصطفی و فرهمند، کامبخش( 1383 ) "جایگاه آموزشعالی در فرایند جهانیسازی"مجموعه مقالات همایش آموزش عالی و توسعه پایدار . جلد دوم. مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزشعالی.
مهدوی، محمد نقوی و غفرانی، محمدباقر( 1380 ) "بررسی تطبیقی سیاستگذاریهای علم و فناوری برای کشور" سازمان پژوهشها ی علمی و صنعتی ایران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فناوری.
نوروزی چاکلی، عبدالرضا( 1382 ) "بررسی و ارزیابی وضعیت موجو د و مطلوب و تحلیل شکاف علم و فناوری کشور و مطالعۀ تطبیقی با کشورهای منتخب" دانشگاه تهران.
واعظ زاده، صادق( 1382 ) "مقدمهای بر تعیین سیاستها و راهبردهای ملی علم و فناوری "معاونت فناوری ریاست جمهوری.
هیئت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی شورای عالی انقلاب فرهنگی( 1382 ) "شاخصها و فرآیند ارزیابی علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران" شورای عالی انقلاب فرهنگی.
هیئت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی شورای عالی انقلاب فرهنگی( 1382 ) "ارزیابی علم و فناوری(اولین ارزیابی کلان)" چکیده اولین گزارش ارزیابی کلان علم و فناوری کشور
Creswell, John. W. (2003) “Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches” SAGE Publication, London.
Dede, Chris (2009) "Technologies That Facilitate Generating Knowledge and Possibly Wisdom" ProQuest Education Journals.
Evon, Gregory. N. (2009) "The Conservation of Knowledge and Technology" Academic Research Library, Asian Studies Review, No. 33.
Hartono, Edward (2004), "Knowledge, Technology, and Inter-firm Collaboration: A Model and Empirical Study of Collaborative Commerce", Doctor of Philosophy, Umi.
Lamproulis, Dimitris (2007) "Cultural Space and Technology Enhance the Knowledge Process" Journal of Knowledge Management, Vol. 11, No. 4.
Leydesdorff, L. (2001) "Knowledge Based Innovation Systems and Model of a Triple Helix of University, Industry and Government Relations" Confrence, New Economic Windows; New Paradims for the New
Millennium, Salerno, Italy.
Lundvall, B. A. et al (2002) "National System of Production: Innovation and Comperence Building" Research Policy, No.3.
Niosi, J. (2002) "National Systems of Innovation are X-Efficient and XEffective: Why some are Slow Learners" Research Policy Journal, No.31.
Sorensen, J. A. T. and Chambers, D. A. (2007) "Evaluating Academic Technology Transfer Performance by How Well Access to Knowledge is Facilitated––Defining an Access Metric" Springer Science and Business Media, LLC.