نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی آموزش از راه دور-دانشگاه پیام نور

2 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران

3 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

کیفیت برنامه های آموزشی به ویژه خدمات آموزشی و به تبع آن رضایت یادگیرندگان در آموزش مجازی عنصر مهمی
در خصوص ترک تحصیل یادگیرندگان و یا ماندگاری آنان در سیستم آموزشی است. از طرفی ارتقاء وضعیت کیفی
خدمات آموزشی نیازمند بررسی مستمر است. از این رو مطالعۀ وضعیت آموزش عالی مجازی از لحاظ خدمات آموزش
ارایه شده در ایران هدف اصلی این بررسی است. در این پژوهش از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است.
جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانشجویان، اساتید و صاحبنظران در مراکز آموزش عالی مجازی است. حجم نمونه
در بخش اساتید و صاحبنظران 60 نفر و در بخش دانشجویی با کمک فرمول عمومی کوکران، 400 نفر به دست آمد و
به منظور دسترسی به جامعه آماری دانشجویان مورد نظر از روش نمون هگیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار جم عآوری
اطلاعات پرسشنامه است که از اعتبار صوری برخوردار است و پایایی آن نیز 0.70 به دست آمد. نتایج آزمون تی تک
نمونه نشان داد که در مجموع وضعیت کیفی آموزش عالی مجازی از لحاظ نحوۀ یاددهی-یادگیری، محتوای تولید شده
و دسترسی به محتوا، دسترسی به اساتید مناسب است اما از دیدگاه دانشجویان وضعیت کیفی آموزش عالی مجازی از
لحاظ خدمات آموزشی اساتید نامطلوب است. در مجموع با توجه به یافته های تحقیق کیفیت خدمات آموزشی در آموزش
مجازی کشور مطلوب است.

کلیدواژه‌ها

ابطحی، سیدحسین و آرمین مهروژان) .1374(. مهندسی روش ها. تهران: انتشارات قومس.
احمدی، حبیب و خلیل غلامی و  نعمتالله عزیزی) .1392(. بررسی زمینه های توسعه آموزش مجازی در دانشگاه کردستان، حرکت به سوی برنامه ریزی برای ارایه یک چارچوب راهبردی مناسب.  اندیشههای نوین تربیتی، دوره 9، شماره 1، 9-33.
اکبری بورنگ، محمد و حسین جعفری ثانی و محمدرضا آهنچیان و حسین کارشکی) .1391(. ارزیابی کیفیت یادگیری الکترونیکی در دانشگاه های ایران بر اساس جهت گیری های برنامه درسی و تجربه مدرسان. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 66، 75-97.
اندرسون، تری، الومی، فتی) .2001(. یادگیری الکترونیکی از تئوری تا عمل. ترجمه  بیبی عشرت زمانی و سید امین عظیمی) .1385(. تهران: انتشارات مدارس هوشمند.
جمشیدفر، زهرا) .1384(. بررسی نیازهای راهبردی توسعه آموزش مجازی در مقطع متوسطه شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد.
حدادیان، احمد) .1390(. ارزیابی وضعیت آموزش الکترونیکی کشور در عصر جهانی شدن. مرکز ملی مطالعات جهانی شدن، سال دوم، شماره اول ،117-148.
خیراندیش، مهدی) .1390(. الگوی امکان سنجی اجرای آموزش های مجازی،فصلنامه راهبردهای آموزش، دوره 4، شماره 3.
سراجی، فرهاد) .1390(. ارایه چارچوبی برای ارزشیابی کیفیت آموزش در دانشگاه های الکترونیکی ،پنجمین همایش «ارزیابی کیفیت در نظام دانشگاهی» دانشگاه تهران، پردیش دانشگاه فنی.
سرکارآرانی، محمدرضا) .1388(. فرهنگ آموزش ،یادگیری پژوهشی مردم انگارانه. تهران: انتشارات مدرسه.
سعید،  نسیم).1390(.  مطالعه الگوهای یادگیری دانشجویان مجازی و ارتباط آنها با پیشرفت تحصیلی و رضایتمندی. رساله دکتری. دانشگاه پیام نور
غفاری، زهره) .1388(. یادگیری الکترونیکی با استفاده از فناوری اطلاعات. همشهری آن لاین.
 فرجاللهی، مهران و فروزان دهباشی شریف) .1389(. رشد آموزش از راه دور در ایران و جهان. تهران: دانشگاه پیام نور.
کاردان، احمد و احمد فهیمی فر) .1381(. توسعه آموزش عالی با رویکرد به آموزشهای مجازی: پاسخ به نیازها، افزایش دسترسی و چالشهای  پیشرو. همایش توسعه مبتنی بر دانایی،
www.civilica.com/Paper-CKBD01-CKBD01_009.html
کارگرشوکی، هدایت) .1385(. مدیریت کیفیت در نظام اداری ایران. تهران: انتشارات مدیریت دولتی نوین ایران .
محمدطاهری، الهه و مهدی محمدطاهری) .1389(. ارایه الگویی برای ارزیابی سیستم های آموزش الکترونیکی )قسمت اول(. ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات، شماره 70، 51-54.
نعمتی، سیدهاشم) .1388(. مطالعه توزیع امکانات و خدمات آموزشی مراکز و واحدهای دانشگاه پیام نور و ارائه الگوی آموزشی مناسب برای آموزش از دور ایران از دیدگاه دانشجویان، اساتید و مدیران.  پایاننامه دکترادانشگاه پیام نور.
 نعمتیآهنگر،  ذبیحالله) .1389(. در تحقیقی به بررسی « راههای توسعه آموزش مجازی در نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه استادان دانشگاه های مجری. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد ساری، رشته تکنولوژی آموزشی.
یعقوبی، جعفر و جبله براتعلی) .1389(. تحلیل عاملی عوامل موثر بر موفقیت یادگیری الکترونیکی از دیدگاه دانشجویان مجازی. کنفرانس بین المللی آموزش و یادگیری الکترونیکی، ایران، تهران
Bach, M. (2003). Critical View on a Concept to Present Learning Material using Different Didactical Theories in a Learning Environment. In Computers and Advanced Technology in Education.
Beer, V. (2000), The Web Learning Fieldbook:Using the wo rld wide web to build workplace learning environments, San Francisco:jossey-Bass/ Pfeiffer.
Beth,H. .(2005).History, Theory and quality, indicators of distance education: A literature review. Beth ph.d.,ches office of health informatics texas university.
Cao,J,(2005).Learning With Virtual Mentors:How To make E-Learning Interactive and Effective? Available At:http:// proquest.umi.com.Accessed Jan 10,2005
Dedic,V, Kuleto.V. Markovic, C. (2011), Analysis of factors influencing perceived Quality of E-learning The second International Conference on E-learning (E-learning-2011).29-30 Septamber 2011, Belgrad, Serbia.
PP.12-17.
Fill. K. (2005). Student-Focused evaluation of e-learning activities. Paperpresented at the European Confrense on Educational Resaerch University College Dublin, 7-10 September 2005.Availible on: http://www.leeds.ac.uk/documents/143724.htm
Gholami.,& Zarei,A. (2011) Virtual education in Iran’s higher education: Faculty’s reflection on the application of Web 2.0 tools in University of Kurdistan. Full paper presented and publishe d in the proceedings of ED Media, Lisbon, Portugal (June 27 July 1).
Holmberg,B (2003) .A theory of distamce education based on empathy. INM. Moore &W.G.Anderson (EDS.) Handbook of distance education, Mahwah ,NJ: Lawrence Erlbaum associates,86-79.
Jung, I. (2010). The dimensions of e-learning quality: from the learner’s perspective. Insung Jung. Ó Association for Educational Communications and Technology .
Kaufman, R. Keller, J and Watkins, R (۱۹۹۵), what work what doesnot: Evaluation beyond Kirkpatrick. Performance and Instruction. . Journal of European Industrial Training.
Khan,Badrulhoda.(2005).managing Elearning:design,Delivery,Implometation and Evaluation Hershey,PA:Information Science publishing,Available.at: http://Books to read.com/elearning
Kirkpatrick, D (۱۹۹۶), Techniques for Evaluation Training programs, Journal af American Society for Training and Development, Vol ۲۳.
Learning. (2008).In Encyclopedia Britannica online \. Retireved 23 jannary 2002 from http://www.britanica.com/ebc /ariticle
Mehrotra, C.M., Hollister, C.D. &Mc Gahey. L. (2001), Distance Learning, Principles for
Moore, M.G. & Thompson, M.M., with Quigley, A.B., Clark, G.C., & Goff, G.C. (1990),”the effect of distance learning :a summary of the literature”, Research Monograph, No 2, University Park<Pa: The Pennsylvania State University, American center for the study of distance Education,pp.321-330.
Morrison , James L and . Khan, Badrul H, (2003),The Global e-Learning Framework:An
Morrison, James L and . Khan, Badrul H, (2003),The Global e-Learning Framework:An Interview with Badrul Khan;from : http: // www. technologysource.org/article/ global
Oliver. R (2001). Assuring the quality of online learning Astrulian higher education. In.M.Walace,A.Ellise & Newton (Eds). Proceeding of moving online 11 conferances (pp222-231).Lismor: southern Crosss University.
Petrakou,Alexandra.(2009).”Interacting Through Avatars:Virtual Worlds As A Context for Online Education”.Computers&Education,Vol.54,No.4
Rao. V.K.(2004).Encyclopedia of education devdlopment distance education. Volum 5.AP,H Publishing Corporation. New Delhi
Soong M.H. Benson,Hock Chuan Chan,Boon Chai Chua, and Koah Fong Loh, 2001,”Critical success factors for on-line course resources”. Computers and Society 36.101-120.
Willis, B. (1993),”distance education: a practical guide. Englewood Cliffs”, NJ: educational
Wolf,Christina (2007). construction of an Adaptive Elearning Enviroment to address learning styles and Investigation of the effet of media choice,Design and social context portfolio,RMIT university,Doctoral Dissertation.
Zhang, D (2002). Media structuration –Towards an integrated approach to interactive multimedia –based E-learning. Ph.D. dissertation. The University of Arizona.
Zhang, w & Cheng, V.L. (2012). Quality Assurance in E-Learning: PDPP Evaluation Model and its Application. This international review of research open and distance learning. Vol.13. No.3.pp. 66-82.
effective design, delivery and evaluation, sage publication, California.Interview with Badrul Khan;from : http: //www. technologysource.org/article/ global.
techno logy publications;Apple, M. W., Kenway, J.; & Singh, M.(Eds.) (2005), Globalizing Education: Policies, Pedagogi es and Politics, Peter Lang, New York.