نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس فاطمه زهرا (س)، اهواز، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

3 آموزش و پرورش شهرستان باوی، خوزستان، ایران

4 آموزش و پرورش شهرستان باوی، خوزستان، ایران.

5 آموزش و پرورش شهرستان دهلران، ایلام، ایران.

6 آموزش و پرورش شهرستان موسیان، ایلام، ایران.

چکیده

هدف پژوهش بررسی رابطه بین نگرش نسبت به تغییر و فرسودگی شغلی معلمان در دوران کووید-19 با نقش واسطه‌ای پذیرش آموزش مجازی بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و به‌طور خاص مدل‏یابی معادلات ساختاری بود. از جامعه آماری معلمان دو استان خوزستان و ایلام در سال تحصیلی 1400-1401، 353 نفر به روش نمونه‏گیری تصادفی خوشه‏ای چندمرحله‏ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه استاندارد نگرش نسبت به تغییر (Dunham et al, 1989)؛ پرسشنامه پذیرش آموزش الکترونیک حسینی و همکاران، 1393؛ پرسشنامه فرسودگی شغلی (Maslach & Jackson, 1997). داده‏ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری تجزیه‌وتحلیل شدند و یافته‏ها حاکی از معنی‏داری رابطه مستقیم بین نگرش نسبت به تغییر با پذیرش آموزش مجازی بود (01/0>P)، رابطه مستقیم بین پذیرش آموزش مجازی و فرسودگی شغلی معنی‏دار بود (01/0>P)، اما رابطه مستقیم بین نگرش نسبت به تغییر و فرسودگی شغلی ازنظر آماری معنی‏دار نبود (05/0<P)؛ بین نگرش نسبت به تغییر و فرسودگی شغلی از طریق پذیرش آموزش مجازی رابطه غیرمستقیم معنی‏داری وجود داشت (01/0>P). لذا می‏توان گفت نگرش مثبت نسبت به تغییر، با تأثیر بر میزان پذیرش آموزش مجازی در معلمان به‌صورت غیرمستقیم فرسودگی شغلی را در دوره همه‌گیری کووید-19 پیش‏بینی می‏کند.

کلیدواژه‌ها

اردلان، م. ر.، عرفانی زاده، ف. (1396). رابطه بین نگرش نسبت به تغییر سازمانی و استرس شغلی؛ آزمون نقش میانجی تعهد سازمانی. پژوهش‌نامه مدیریت تحول 9(1)، 1-23.  10.22067/PMT.V9I1.53518
اکبری، ر.، غفارثمر، ر.، کیانی، غ.، اقتصادی، ا. ر. (1390). اعتبار عاملی و ویژگی‏های روان‌سنجی پرسش‌نامه فرسودگی شغلی ماسلاچ (نسخه فارسی). مجله دانش و تندرستی، 6(3), 1-8. https://www.sid.ir/fa/journal/View Paper.aspx?id=157494
حسینی، س. ن.، میرزایی علویجه، م.، عطایی، م.، جلیلیان، ف.، کرمی متین، ب.، رستگار، ل. (1393). پذیرش آموزش الکترونیکی ازنظر اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 14(5)، 447-437. https://ijvlms.sums.ac.ir/article_46134.html
صادق زاده، م.، رمضانی، م. (1400). رابطه نگرش معلمان به فناوری و سازگاری آن‌ها با نخستین دوره آموزش مجازی در همه‏گیری کووید-19: نقش واسطه‏گری کفایت و اضطراب معلم نسبت به کاربرد فناوری در کلاس.  مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 1(13)، 20-36. https://jsli.shirazu.ac.ir/article_6311.html
فرازجا، م.، خادمی، م. (1390). بررسی رابطه بین سبک‏های رهبری تحول‏آفرین و تعامل‏گرا و نگرش به تغییر سازمانی. نوآوری‏های مدیریت آموزشی، 6(4)، 50-69. https://jmte.riau.ac.ir/article_785.html
هومن، ح. (1395). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل (با اصلاحات)، تهران: انتشارات سمت.
Akbari, R., Ghafarsamar, R., Kiani, Gh., Eghtesadi, A. (2011). Factor validity and psychometric properties of Maslach burnout questionnaire (Persian version). Journal of Knowledge and Health, 6 (3), 1-8. [In Persian] https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=157494
Ardalan, M., Erfanizadeh, F. (2017). The Relation between Attitude toward Organizational Change and Job Stress: Testing the Mediator Role of Organizational Commitment. Transformation Management Journal, 9(1), 1-23.  10.22067/PMT.V9I1.53518
Baber, H. (2021). Modelling the acceptance of e-learning during the pandemic of COVID-19-A study of South Korea. The International Journal of Management Education19(2), 100503. https://doi.org/10.1016/ j.ijme.2021.100503
Dunham, R. B., Grube, J. A., Gardner, D. G., Cummings, L. L., & Pierce, J. L. (1989). The development of an attitude toward change instrument. In Academy of Management annual meeting, Washington, DC. Google Scholar
Farazja, M., Khademi, M. (2011). The Relationship between Transformational and Transactional Leadership Styles, and the Attitude towards Organizational Change. The Journal of Modern Thoughts in Education, 6(4), 69-50. [In Persian] https://jmte.riau.ac.ir/article_785.html?lang=en.
Ferguson, K., Frost, L., & Hall, D. (2012). Predicting teacher anxiety, depression, and job satisfaction. Journal of teaching and learning8(1), 27–42. https://doi.org/10.22329/jtl.v8i1.2896.
Fernandez, S., & Rainey, H. G. (2006). Managing successful organizational change in the public sector. Public administration review66(2), 168-176. https://doi.org/10.1111/j.1540-6210.2006.00570.x.
Hosseini, S., Ataee, M., Ahmadi Jouybari, T., Mirzaei Alavijeh, M., Jalilian, F., Karami Matin, B., Aghaei, A. (2015). The Attitudes of the Faculty Members of Kermanshah University of Medical Sciences on E-Learning. Interdisciplinary Journal of Virtual Learning in Medical Sciences, 6(1), 25-31. [In Persian] https://ijvlms.sums.ac.ir/article_46134.html
Kin, T. M., & Kareem, O. A. (2016). Teacher Attitudes toward Change: A Comparison between High-and Mediocre-Performing Secondary Schools in Malaysia. International Studies in Educational Administration (Commonwealth Council for Educational Administration & Management (CCEAM))44(1). https://www.idosi.org/mejsr/mejsr21(3)14/20.pdf
Ma, K., Chutiyami, M., Zhang, Y., & Nicoll, S. (2021). Online teaching self-efficacy during COVID-19: Changes, its associated factors and moderators. Education and information technologies, 1-23. https://doi.org/10.1007/s10639-021-10486-3
Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior2(2), 99-113. https://doi.org/10.1002/job.4030020205
Mei Kin, T., Abdull Kareem, O., Nordin, M. S., & Wai Bing, K. (2018). Principal change leadership competencies and teacher attitudes toward change: the mediating effects of teacher change beliefs. International Journal of Leadership in Education21(4), 427-446. https://doi.org/10.1080/13603124.2016.1272719
Pressley, T. (2021). Factors Contributing to Teacher Burnout During COVID-19. Educational Researcher, 0013189X211004138. https://doi.org/10.3102/0013189X211004138
Sadeghzadeh, M., Ramezani, M. (2021). The Relationship between Teachers' Attitudes Towards Technology and Their Adaptation to the First Virtual Learning Course in the Covid-19 Epidemic: The Mediating Role of Teacher Adequacy and Anxiety about Technology Application in the Classroom. Journal of Teaching and Learning Studies, 1 (13), 20-36. [In Persian] https://jsli.shirazu.ac.ir/article_6311.html
Scull, J., Phillips, M., Sharma, U., & Garnier, K. (2020). Innovations in teacher education at the time of COVID19: an Australian perspective. Journal of Education for Teaching46(4), 497-506. https://doi.org/10.1080/02607476.2020.1802701
Sokal, L., Trudel, L. E., & Babb, J. (2020). Canadian teachers’ attitudes toward change, efficacy, and burnout during the COVID-19 pandemic. International Journal of Educational Research Open1, 100016. https://doi.org/10.1016/j.ijedro.2020.100016
UNESCO. (2020). COVID-19 impact on education. Retrieved August 20, 2020, from https://en.unesco.org/covid19/educationresponse/#.