نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
چکیده
در آموزه‌های دینی اسلام، تشویق، به‌عنوان روش تربیتی مورد تأکید قرار گرفته است. آموزه‌های دینی، در جهت تربیت و هدایت انسان‌ها، از روش تشویق استفاده کرده است. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی برای نظام تربیت کارگزاران در جامعه اسلامی مبتنی‌بر روش تشویق مورد نظر آموزه‌های دینی بود. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی؛ و از نظر ماهیت داده‌ها، کیفی بود. بر این اساس، ابتدا، از طریق روش تحلیل محتوای کیفی، آموزه‌های دینی مرتبط با روش تشویق استخراج شد. سپس، از طریق نظریه زمینه‌ای، طی سه فرایند کدگذاری باز، محوری و گزینشی به تحلیل اطلاعات اقدام شد. نتایج نشان داد، رهبری تحول‌گرا، رهبری هدف‌گذار، رهبری بصیرت‌افزا، رهبری مبتنی‌بر مصلحت اجتماعی، رهبری انگیزه‌بخش و رهبری دوراندیش، عوامل نظام تربیت کارگزاران در جامعه اسلامی هستند. بر این اساس، در یک چشم‌انداز کلی، پدیده تربیت تحول‌آفرین در نظام تربیت کارگزاران جامعه اسلامی شناسایی شد.
کلیدواژه‌ها
قرآن کریم
نهج‌البلاغه
ابن شعبه، ح. ب. ع. (1404). تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌علیهم. قم: نشر اسلامی
ابن منظور، م. (1414). لسان العرب. بیروت: دارصادر.
اربلی، ع. ب. ع. (1381). کشف الغمة فی معرفة الأئمة. تبریز: بنی هاشمی.
احسانی، م. (1379). تربیت سیاسی کارگزاران در سیره و کلام امام علی (ع). فصلنامه تربیت اسلامی، 1(4)، 480-461.
الفراهیدی، ا. ب. أ. د. ت. (1400). کتاب العین. تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی. قم: دارالهجره.
النحلاوی، ع. ر. (1420). اصول التربیه الاسلامیه و اسا‌لیبها فی البیت و المدرسه و المجتمع. دمشق: دارالفکر.
امینی، ا. (1396). اسلام و تعلیم و تربیت. تهران: انجمن اولیاء و مربیان.
بن جبار، س. س. (1422). الإقناع فی التربیة الإسلامیة. جدة: دار الأندلس الخضراء.
باقری، خ. (1401). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مدرسه.
جر، خ. (1393). فرهنگ لاروس، (عربی-فارسی). ترجمه سیدحمید طبیبیان. تهران: امیرکبیر.
حاجی ده‌آبادی، م. ع. (1398). درآمدی بر نظام تربیتی اسلام. قم: مرکز المصطفی (ص).
حجتی، س. م. ب. (1387). اسلام و تعلیم و تربیت. قم: بوستان کتاب.
حسینی، د. (1381). جایگاه تشویق و تنبیه در اسلام. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا وسیما.
حسینی، د. (1385). اصول حاکم بر روش تشویق و تنبیه در تربیت اخلاقی. راه تربیت (مطالعات فقه تربیتی)، 2(1)، 119-134.
داوودی راد، د.، عباس‌پور، ع. میگون‌پوری، م. ر. (1400). طراحی و اعتباریابی الگوی کارآفرینی اجتماعی نظام آموزش عالی ایران. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 15(54)، 33-50.
سیدباقری، س. ک.، شاکرین، ح. ر.، محمدی، ع.، ایزدهی، س. س. (1388). درآمدی بر نظام سیاسی اسلام. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
طباطبائی، م. ح. (1400). شیعه در اسلام. تهران: ادباء.
طریحی، ف. (1417). مجمع‌البحرین. قم: نشر اسلامی.
عمید، ح. (1393). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
عمید زنجانی، ع. ع. (1384). فقه سیاسی. تهران: امیرکبیر.
غفوری چرخابی، ح.، زارعی، ا. ر. (1396). معیارهای تشویق و تنبیه کارگزاران در سیره حکومتی امام علی (ع). تهران: دومین همایش بین‌المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه.
فاضلی، ح.، عباس‌پور، ع.، رحیمیان، ح.، دلاور، ع. (1400). شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های تصمیم‌گیری مدیران آموزشی سازمان آموزش و پرورش. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 15(53)، 23-41.
فیض‌الاسلام، س. ع. ن. (1368). ترجمه و شرح نهج البلاغه، نامه‌ها، خطبه‌ها و سخنان کوتاه امیرالمومنین علیه‌السلام. تهران: سازمان چاپ و انتشارات فقیه.
کدخدایی، ع. ع.، فلاح سلوکلایی، م. (1390). نظام تشویق و تنبیه کارگزاران حکومتی در اسلام. حکومت اسلامی، 16(3)، 79-102.
متقی، ع. ب. ح. (1419). کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال. بیروت: دار الکتب العلمیه.
مجتبی‌زاده، م.، عباس‌پور، ع.، ملکی، ح.، فراست‌خواه، م. (1397). الگوی اعتبارسنجی و تضمین کیفیت نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه خبرگان. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(42)، 7-24.
مطهری، م. (1399). تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: صدرا.
معادیخواه، ع. م. (1386). فرهنگ آفتاب. تهران: ذره.
معارف، م (1383). روش‌های ابن ابی‌الحدید در اثبات اصالت نهج البلاغه. مقالات و بررسی‌ها، 37(4)، 156-135.
معین، م. (1391). فرهنگ فارسی معین. تهران: امیرکبیر.
مکارم شیرازی، ن. (1400). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
موسوی، ا. م. (1385). نهج البلاغه. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
موسوی یزدی، ع. ا.، محمدی گیلانی، م.، یزدی، م.، مظاهری، ح.، مصباح یزدی، م. ت. (1362). پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم. تهران: میقات.
نعمتی، م.، فلاح، و.، عنایتی. ت. شناسایی و اولویت‌بندی چالش‌های برنامه درسی دوره پزشکی عمومی با رویکرد اخلاق حرفه‌ای. مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، ۱۳(۴۰)، ۱-13.
The Holy Quran
NahjolbalAqe
Al-Farahidi, A. K. B. A. (1980). Al-Ain. Investigation: Mahdi Makhzoumi & Ibrahim Sameraei. Qom: Dar Hijrah. [In Arabic].
al-Irbili, A. (1961). Kashf al-ghumma fi ma'rifat al-a'imma. Tabriz: Publication of Bani Hashemi. [In Arabic].
Al-Nahlawi, A. R. (1999). In'Usūl Al-Tarbiyah Al-Islămiyyah wa Asălībuha Fi Al Bayt wa Al Madrasah wa Al Mujtama. Damascus: Dar al-Fekr. [In Arabic]
Amid, H. (2014). Amid Persian Dictionary. Tehran: Amirkabir. [In Persian].
Amid Zanjani, A. A. (2005). Political Jurisprudence. Tehran: Amirkabir. [In Persian].
Amini, A. (2016). Islam and education. Tehran: Parents and Teachers Association. [In Persian].
Bagheri, Kh. (1401). A new look at Islamic education. Tehran: School. [In Persian].
Ben Jabbar, S. S. (2001). Persuasion in Islamic education. Jeddah: Dar al-Andalus al-Khadera. [In Arabic].
Davoudirad, D., Abbaspour, A., Meigounpoory, M. (2021). Designing and Validation of Social Entrepreneurship Model for Higher Education in Iran. Journal of Research in Educational Science, 15(54), 33-50. [In Persian].
Dictionary, O. (2020). Oxford Learner's Dictionaries. Website: https://www. Oxford learner's dictionaries. com/definition/english/conflict_1.
Ehsani, M. (2000). Political training of agents in the life and words of Imam Ali (peace be upon him). Islamic Education Quarterly, 1(4), 480-461. [In Persian].
Faizul Islam, S. A. N. (1989). Translation and description of Nahj al-Balagheh, letters, sermons and short speeches of Amir al-Mu'minin, peace be upon him. Tehran: Faqih Printing and Publishing Organization. [In Persian].
Fazeli, H., Abbaspour, A., Rahimian, H., Delavar, A. (2021). Identifying the Dimensions and Components of Educational Administrators' Decision-Making in Educational Organization. Journal of Research in Educational Science, 15(53), 23-41. [In Persian].
Ghafouri Charkhabi, H., Zarei, A. R. (2017). The criteria of encouragement and punishment of agents in the government method of Imam Ali (peace be upon him). Tehran: The second international conference on the integration of management and economics in development. [In Persian].
Haji Dehabadi, M. A. (2019). An introduction to the Islamic educational system. Qom: Al-Mustafa Center (PBUH). [In Persian].
Hojjati, S. M. B. (1387). Islam and education. Qom: Bostan Kitab. [In Persian].
Hosseini, D. (2002). The position of encouragement and punishment in Islam. Qom: Broadcasting Islamic Research Center. [In Persian].
Hosseini, D. (2006). Principles governing the method of encouragement and punishment in moral education. The Way of Education (Studies of educational jurisprudence), 2(1), 119-134. [In Persian].
Ibn Manzoor, M. (1993). lisan al-Arab (Arabic language). Beirut: Dar Sader. [In Arabic].
Ibn Shu'ba, H. B. A. (1983). Tahf al-Aqool from the family of the Prophet, peace be upon them. Qom: Islamic publishing. [In Arabic].
Jar, Kh. (2014). Laros Dictionary (Arabic-Persian). Translated by Seyyed Hamid Tabibian. Tehran: Amirkabir.
Kadkhodaei, A. A., Falah Seluklai, M. (2011). The system of encouragement and punishment of government officials in Islam. Islamic Government, 16(3), 79-102. [In Persian].
Maadikhah, A. M. (2007). Sun Culture. Tehran: Zareh. [In Persian].
Makarem Shirazi, N. (2021). Tafsir Nemooneh. Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiya. [In Persian].
Ma'raf, M. (2004). Ibn Abi al-Hadid's methods in proving the authenticity of Nahj al-Balagha. Maqalat wa Barrasiha, 37(4), 156-135. [In Persian].
Moin, M. (2012). Moin Encyclopedic Dictionary. Tehran: Amirkabir. [In Persian].
Mojtabazadeh, M., abbaspour, A., makeki, H., farasatkhah, M. (2018). Accreditation and Quality Assurance Model of Iran's Higher Education System from the Perspective of the Experts. Journal of Research in Educational Science, 12(42), 7-24. [In Persian].
Mousavi Yazdi, A. A., Mohammadi Gilani, M., Yazdi, M., Mazaheri, H., Misbah Yazdi, M. T. (1983). A ray of imamate and guardianship in the Holy Qur'an. Tehran: Miqat. [In Persian].
Motaghi, A. B. H. (1998). Kanz al-Amal in the traditions of sayings and actions. Beirut: Dar al-Kotob Al-Almiya. [In Arabic].
Motahari, M. (2020). Education in Islam. Tehran: Sadra. [In Persian].
Mousavi, A. M. (2006). Nahj al-Balagha. Tehran: Islamic Culture Publishing Office. [In Persian].
Nemati, M., Fallah, V., Enayati, T. (2021). Identify And Prioritize Of The General Medicine Curriculum Challenges with Medical Ethics Approach. Journal of Medical Education Development, 13(40), 1-13. [In Persian].
Seyed Bagheri, S. K., Shakrin, H. R., Mohammadi, A., Izdehi, S. s. (1388). An introduction to the political system of Islam. Tehran: Institute for editing and publishing the works of Imam Khomeini (RA). [In Persian].
Tabatabai, M. H. (1400). Shia in Islam. Tehran: Adaba. [In Persian].
Tarihi, F. (1996). Assembly of Al-Bahrain. Qom: Islamic Publishing. [In Arabic].
)