جلوه امامی؛ محمد صالحی؛ فرشیده ضامنی
دوره 15، شماره 52 ، فروردین 1400، ، صفحه 127-146
چکیده
هدف این پژوهش، ارائه مدل استقلال دانشگاهی با رویکردهای دلیلگرا و علتگرا جهت کارایی دانشگاه بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) و با طرح اکتشافی بود که در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از روش توصیفی استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کیفی اساتید خبره در زمینه موضوع پژوهش که با ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارائه مدل استقلال دانشگاهی با رویکردهای دلیلگرا و علتگرا جهت کارایی دانشگاه بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) و با طرح اکتشافی بود که در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از روش توصیفی استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کیفی اساتید خبره در زمینه موضوع پژوهش که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن قانون اشباع، 10 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی، تمامی اساتید تمام وقت دانشگاه آزاد مازندران بود که بر اساس رتبه علمی تعداد 308 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته استقلال دانشگاهی با 73 سوال و پرسشنامه کارایی سازمانی پین پریانگ و سینگ سای با 21 سوال استفاده شد. روایی پس از تایید اساتید و پایایی ابزارها رویکرد (دلیل گرا 85/0 ، علت گرا 82/0 و کارایی سازمان 89/0 ) محاسبه و مورد تایید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل دادههای کیفی از تحلیل مضمون و جهت تجزیه و تحلیل دادههای کمی از آزمون های کولموگروف اسمیرنوف، t ، تحلیل عاملی اکتشافی و معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج نشان داد که؛ استقلال دانشگاهی با رویکردهای دلیل گرا و علت گرا بر کارایی دانشگاه تاثیر مثبت و معناداری وجود دارد .
ابراهیم خلیلی؛ علی خورسندی طاسکوه؛ سعید غیاثی ندوشن؛ حمیدرضا آراسته
چکیده
در بررسی و تحلیل ماهیت استقلال دانشگاهی در نظامهای آموزش عالی، ارزیابی و تبیین رابطه میان دو نهاد دولت و دانشگاه از اهمیت ویژهای برخوردار بود. به میزانی که دولت بر سیاستگذاریهای آموزش عالی دخالت و کنترل دارد، به همان تناسب اصل استقلال دانشگاه با چالش روبرو شد. پژوهش حاضر با هدف فهم و تبیین چگونگی حضور و اثرگذاری نهاد قدرت ...
بیشتر
در بررسی و تحلیل ماهیت استقلال دانشگاهی در نظامهای آموزش عالی، ارزیابی و تبیین رابطه میان دو نهاد دولت و دانشگاه از اهمیت ویژهای برخوردار بود. به میزانی که دولت بر سیاستگذاریهای آموزش عالی دخالت و کنترل دارد، به همان تناسب اصل استقلال دانشگاه با چالش روبرو شد. پژوهش حاضر با هدف فهم و تبیین چگونگی حضور و اثرگذاری نهاد قدرت بر آموزش عالی ایران انجام شده است. روش این پژوهش متأثر از رویکرد نورمن فرکلاو، «تحلیل گفتمان انتقادی» بود. اسناد و متون موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه متون و منابع نوشتاری و گفتاری است که پیرامون شرایط استقلال دانشگاهی در ایران و در ابعاد چهارگانه استقلال سازمانی، علمی، مالی و استخدامی مطرح بود. با توجه به رویکرد تحلیل گفتمان، روش عملی جمعآوری دادهها، مرور اسناد است. یافتههای پژوهش نشان داد، نهاد دولت از طریق عوامل مختلفی بر هر چهار نوع استقلال دانشگاهی در نظام آموزش عالی ایران تأثیر میگذارد. این عوامل به سه دسته «نظارتی و کنترلی»، «اداری و حقوقی» و «مالی و آموزشی» تقسیم و طبقهبندی شدهاند. با استناد به یافتههای این پژوهش، مطالبه صنفی و تلاش اجتماع علمی برای غلبه بر سیاستها و رویههای کنونی اعمال قدرت از سوی نهاد دولت بر استقلال دانشگاهی در ایران اکیداً پیشنهاد میشود. علاوه بر آن، «تعدیل نگرشهای سیاسی»، «بازنگری دیدگاه سنتی و دولتگرا در حکمرانی آموزش عالی» و «تلاش برای احیای استقلال استخدامی دانشگاهها» سه پیشنهاد سیاستی اصلی در احیای استقلال دانشگاهی در ایران قلمداد میشود.