نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تخصصی علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی نقش نگرش مذهبی و سبک زندگی اسلامی در پیش‌بینی میزان پایبندی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه به ارزش‌های انقلاب اسلامی ایران بود. روش تحقیق توصیفی- همبستگی بوده و جامعه آماری آن را تمامی دانش‌آموزان شاغل به تحصیل شهر اردبیل در مقطع دوره دوم نیمسال اول سال تحصیلی 96-95 تشکیل می‌دادند. از بین این دانش‌آموزان 240 دختر و پسر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب‌شده و با استفاده از پرسشنامه سنجش نگرش مذهبی سراجزاده (1377)، فرم کوتاه پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی (1390) و پرسشنامه پژوهشگر ساخته پایبندی به ارزش‌های انقلاب اسلامی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین نگرش مذهبی و سبک زندگی اسلامی با میزان پایبندی به ارزش‌های انقلاب رابطۀ مثبت معنادار وجود دارد (001/0P<). به‌طوری‌که دانشآموزانی که نگرش مذهبی آن‌ها بالاتر و التزام عملی آن‌ها به سبک زندگی اسلامی قوی‌تر بود، نسبت به ارزش‌های انقلاب علاقه‌مندتر بوده و پایبندی بیشتری به این ارزش‌ها داشتند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون هم‌زمان نشان داد که 7/50 درصد از واریانس پایبندی به ارزش‌های انقلاب دانش‌آموزان به‌وسیله نگرش مذهبی و سبک زندگی اسلامی قابل تبیین است. بر اساس این مطالعه می‌توان گفت که نگرش مذهبی بالاتر و التزام به سبک زندگی اسلامی یکی از عوامل مؤثر در پایبندی به ارزش‌های انقلاب اسلامی بوده است.
کلیدواژه‌ها
استاجی، ز.، اکبرزاده، ر.، تدینفر، م.، رهنما، ف.، زردشت، ر. و نجار، ل. (1385). بررسی سبک زندگی در ساکنین شهر سبزوار، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 13، 134-139.
افشانی، س. و جنتی فر، ا. (1395). مقایسه میزان مشارکت اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین دانش‌آموزان دبیرستان‌های دولتی و غیرانتفاعی شهر یزد. مجله‌ی جامعه‌شناسی کاربردی، 27 (3)، 73-96.
بابایی، م. و حسینی، س. (1394). رابطه بین میزان پای بندی به ارزش‌های دینی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیوان دره. فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی ایران، 12(45)، 1-22.
پایگاه اینترنتی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت ا... العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی). KHAMENEI.IR.
حیدری نیا، ع. (۱۳۹۳). بررسی رابطه جامعه‌شناختی باروهای دینی و سبک زندگی اسلامی مطالعه موردی شهرستان زاهدان، کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی، قم، مرکز راهبری مهندسی فرهنگی شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر.
دلاور، ع. (1380). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
سراج زاده، ح. (1377). نگرش‌ها و رفتارهای دینی نوجوانان تهرانی و دلالت‌های آن برای نظریه سکولار شدن. فصلنامه نمایه پژوهش، 7، 34-51.
سیف‌اللهی، م. (1388). بررسی مقایسه‌ای هوش هیجانی و نگرش مذهبی در دختران محروم از والدین با دختران معمولی شهر کرمان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه الزهرا.
شریفی، ط. (1388)، بررسی رابطه نگرش دینی با سلامت عمومی، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری و شکیبایی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد گرایش روان‌شناسی عمومی. دانشگاه اهواز.
طباطبایی، م. (1362). شیعهدراسلام، قم: تبلیغات اسلامی.
طیبینیا، م. و نقدی، ا. (1391). بررسی مشارکت سیاسی دانش‌آموزان و عوامل مرتبط با آن. جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 7، 57-80.
عبایی کوپایی، م.، احقر، ق. و رمضانپور، ف. (1389). رابطه نظام ارزش‌ها با هویت ملی دانش‌آموزان مطالعه موردی: دانش‌آموزان پسر و دختر مقطع متوسطه شهر تهران 1388-1389. مجله مطالعات ملی، 11، 3-25.
عشقی، ل. (1379). زمانی غیر زمان‌ها (امام، شیعه و ایران)، ترجمة احمد نقیبزاده، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
عطادخت، ا.، و پرزور، پ. (1395). نقش میزان پایبندی دانشجویان به سبک زندگی اسلامی در پیش‌بینی میزان گرایش آن‌ها به اعتیاد. فصلنامه علمی-پژوهشی اعتیادپژوهی، ۱۰ (۳۷)، ۱۱-۲۶.
عیسی نیا، ر. (1384). امام خمینی نافی طاغوت و استعمار. فصلنامه حضور، 22(52)، 94-120
غرایی، ب. (1387). بحران هویت و مهارت‌های مقابله‌ای (نظریه‌ها و راهبردها)، تهران: قطره.
فیروزصمدی، م.، آقاجانی، ط.، شاطریان، ف.، شوقی، ب. و صادقی، ج. (1392)، ارتباط میان نگرش مذهبی و شایستگی اجتماعی والد-فرزندی با فراشناخت هیجانی (موردمطالعه: دبیرستان‌های شهر ساوه)، مجله مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، 11، 95 -110.
کاویانی، م. (1390). رابطه سبک زندگی اسلامی با شادکامی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان. مجله روان‌شناسی و دین، 4(4)، 61-74.
کرمی، ف.، عطایی، م.، هاشم زاده، الف. و اعزازی، ی. (1395). مشارکت‌های سیاسی دانش‌آموزان و عوامل مؤثر بر آن. اولین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران، شرکت خدمات برتر.
کفاشی، م.، پهلوان، م. و عباسنژاد، ک. (1389). بررسی تأثیر سبک زندگی بر هویت اجتماعی (مطالعه موردی جوانان 15-29 ساله شهر بابل). پژوهش اجتماعی، 3(9)، 117-139.
مطهری، م. (1385). پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا.
موسوی خمینی، ر. (1390). صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی (ره))، جلد 16، چاپ اول، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
میرزایی، ش. (1397). بررسی ارتباط بین سبک زندگی اسلامی-جهادی با راهبرد مقابله با استرس و خوش‌بینی، نشریه پژوهش در نظامهای آموزشی، 12، 1167-1183.
نصری، ص. (1393). بررسی رابطه چندگانه استرسورهای دانشجویی، نگرش مذهبی و سلامت روانی در دانشجویان، نشریه پژوهش در نظامهای آموزشی، 8 (24)، 219-274.
Abaei Koupai, M., Ahgar, G. & Ramazanpour, F. (2010). The Relationship between Value System and National Identity of Students Case Study: High School Male and Female Students in Tehran, 2009-2010. Journal of National Studies, 11, 3-25. [Persian]
Afshani, S. & Jannaty Farr, A. (2016). A comparison of social participation and related factors among public and non-profit High School Students in Yazd. Journal of Applied Sociology, 27 (3), 73-96. [Persian]
Atadokht, A. And Porzoor, p. (2016). The role of students' adherence to Islamic lifestyle in predicting their tendency to addiction. Journal of Addiction Research, 1 (1), 2-1. [Persian]
Babaei, M. & Hosseini, S. (22015). The Relationship between Belief in Religious Values and Feelings of Social Security among Students of Divan Valley Payame Noor University. Iranian Journal of Social Science Studies, 12 (45), 22-2. [Persian]
Delavar, A. (2001). Theoretical and Practical Foundations of Research in Humanities and Social Sciences, Tehran: Roshd Publications. [Persian]
Driskell, R., Embry, E. & Lyon, L. (2008). Faith and Politics: The Influence of Religious Beliefs on Political Participationn. Social Science Quarterly, 89(2), 294- 314.
Eshgi, L. (2000). Non-temporal times (Imam, Shia and Iran), Translated by Ahmad Naqibzadeh, Tehran: Center for the Recognition of Islam and Iran. [Persian]
Estagi, Z., Akbarzade, R., Tadayonfar, M., Zadosht, R. & Najar, L. (2006). Study of the lifestyle of people in Sabzevar, Iran, Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 13(3), 134-139. [Persian]
Firoozsamadi, M., Aghajani, T., Shatarian, F., Shoghi, B. & Sadegi, J. (2013), Relationship between Religious Attitude and Parent-Child Social Competence with Emotional Metacognition (Case Study: Saveh High Schools), Journal of Youth Sociological Studies, 11, 95-110. [Persian]
Gharayi, b. (2008). Identity Crisis and Coping Skills (Theories and Strategies), Tehran: Gatreh. [Persian]
Heydariniya, A. (2014). A Study of the Sociological Relationship between Religious Rites and Islamic Lifestyle Case Study of Zahedan City, International Congress of Religious Culture and Thought, Qom, Cultural Engineering Guidance Center of Bushehr Province Public Culture Council. [Persian]
Isaniya, R. (2005). Imam Khomeini opposes tyranny and colonialism. Hozoor Quarterly, 22 (52), 94-120
Kafashi, M., Pahlevan, M. & Abbasnejad, K. (2010). The Impact of Lifestyle on Social Identity (Case Study of Babylon City, 29-15). Social Research, 3 (9), 117-139. [Persian]
Karami, F., Attai, M., Hashemzadeh, A. & Ezazi, Y. (2016). Student Political Participation and Factors Affecting it. First International Conference on Psychology and Social Sciences, Tehran, Iran. [Persian]
Kaviani, M. (2011). The Relationship between Islamic Life Style and Happiness in Students' Life Satisfaction in Isfahan. Journal of Psychology and Religion, 4 (4), 61-74. [Persian]
Loveland, M. T., Sikkink, D., Myers, D. J. & Radclif, B. (2005). Private prayer and civic Involvement, Journal for the Scientific Study of Religion, 44(1), 1-14.
Mirzai, Sh. (2018). Investigating the Relationship between Islamic-Jihadist Life Style with Coping with Stress and Optimism Strategy, Quarterly Journal of Research in Educational Systems, 12, 1167-1183. [Persian]
Motahhari, M. (2006). On the Islamic Revolution, Tehran: Sadra Publications. [Persian]
Mousavi Khomeini, R. (2011). Sahifeh-e-Imam (Collection of Imam Khomeini's Works), Volume 16, First Edition, Tehran: Institute of Arrangement and Publication of Imam Khomeini's Works. [Persian]
Nasri, S. (2014). Investigating the Multiple Relationship between Student Stressors, Religious Attitude, and Mental Health in Students, Quarterly Journal of Research in Educational Systems, 8 (24), 219-274. [Persian]
Office of the Preservation and Publication of the Works of Ayatollah Ali Khamenei. KHAMENEI.IR. [Persian]
Seifollahi, M. (2009). Comparative Study of Emotional Intelligence and Religious Attitude in Parents Deprived of Normal Girls in Kerman. Master's Degree in Public Psychology, Al-Zahra University. [Persian]
Serajzadeh, H. (1998). Religious attitudes and behaviors of Tehranian adolescents and their implications for secularization theory. Journal of Research Index, 7, 51-34. [Persian]
Sharifi, T. (2009). The Relationship between Religious Attitude and General Health, Depression, Anxiety, Aggression and Patience in Students of Islamic Azad University of Ahvaz. Master's thesis in General Psychology. University of Ahvaz. [Persian]
Tabatabai, M. (1983). Shiites in Islam, Qom: Islamic Advertising Publications. [Persian]
Tayebinia, M. & cash, A. (2012). Studying students' political participation and its related factors. Sociology of Youth Studies, 7, 57-80. [Persian]
)