نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

2 دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش منبع کنترل بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان دوم و سوم دبیرستان بر اساس جنسیت و رشته تحصیلی انجام‌ شده است. آزمودنی‌های پژوهش 463 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر شهر ساری بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده بودند. گردآوری داده‌ها به کمک پرسش‌نامه منبع کنترل و پرسش‌نامه تفکر انتقادی کالیفرنیا انجام شد. داده‌های پژوهش با بهره‌گیری از مستقل و تحلیل واریانس دوراهه تحلیل گردیدند. یافته‌ها نشان دادند که t شاخ‌های آماری آزمون بین دانش‌آموزان دارای منبع کنترل درونی و بیرونی ازنظر تفکر انتقادی تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. اما بین میزان تفکر انتقادی دانش‌آموزان رشته‌های علوم انسانی، ریاضی و علوم تجربی تفاوت معنی‌داری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

سهرابی، سوسن ) 1384 (، منبع کنترل دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، پایان نامۀ ارشد، دانشگاه روان شناسی مشاوره و علوم تربیتی.
شریعتمداری، علی، ) 1379 (، تفکر ، تفکر انتقادی و تفکر خلاق، نامه ی فرهنگستان علوم،. شماره ی سوم، 3 تا 21
شعبانی، حسن ) 1382 (، روش تدریس پیشرفته )آموزش مهارت ها و راهبردهای تفکر(، تهران: سمت.
شولتز، دوان و شولتز،سیدنی والن 1379 ، نظریه های شخصیت، ترجمه یحیی، س یدمحمدی،
.) تهران: ویرایش )تاریخ انتشار به زبان اصلی 1998)
دباغیان، علی اکبر ) 1382 (،مقایسه تفکر انتقادی و خلاقیت در دانش آموزان سال سوم رشته های تحصیلی ریاضی،علوم تجربی و علوم انسانی در شهرستان پاکدشت، ، دانشگاه آزاد اسلامی،پایان نامه ارشد،روان شناسی و علوم اجتماعی.
عبدی فرد، سهیلا ) 1374 (، بررسی رابطۀ بین حمایت اجتماعی و منبع کنترل در دانشجویان کارشناسی ارشد، دانشگاه مشهد، دانشگاه تربیت معلم، دانشکدۀ علوم تربیتی، پایان نامۀ ارشد، مشاوره.
عسگری، محمد ) 1386 (، مقایسه تأثیر تکالیف نوشتاری بر تفکر انتقادی دانش آموزان پسر سال اول دورۀ متوسط تحصیلی ملایر در دروس زیست شناسی و مطالعات اجتماعی، رسالۀ دکتری، روان شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ روان شناسی و علوم تربیتی.
عطاءاللهی زهرا ) 1375 (، بررسی مقایسه ای تأثیر دو روش آموزش سخنرانی و مبتنی بر حل مسئله بر میزان یادگیری دانشجویان پرستاری، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشکدۀ پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی،
علیوندی، مرضیه ) 1384 (، بررسی رابطه تفکر انتقادی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه تبریز ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، تهران : دانشگاه الزهرا .
فریره، پائولو، آموزش شناخت انتقادی، ترجمه منصوره کاویانی،) 1368 (، تهران: انتشارات آگاه.
کاکاوند، عیسی ) 1381 (، بررسی رابطه منبع کنترل ) درونی- بیرونی ( با سلامت عمومی در سربازان وظیفه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
کدیور، پروین، ) 1379 (، روان شناسی تربیتی، تهران: سمت.
کیخانی، علی اصغر، ارزیابی منبع کنترل و نتایج آن بر رفتار فرد، نشریه اسوه، سال سوم،شماره 11/13
گنجی، حمزه، ) 1380 (، ارزشیابی شخصیت، چا، اول، تهران: نشر ساوالان.
مارزانو، رابرت جی و همکاران، ) 1381 (، ابعاد تفکر در برنامه ریزی درسی و تدریس )ترجمه قدسی احقر(، تهران: انتشارات یسطرون
مایرز، چت ) 1384 (، آموزش تفکر انتقادی، ترجمه ابیلی خدایار، تهران: سمت.
مایرز، ریچارد ) 1376 (، روان شناسی تربیتی )بر اساس رویکرد شناختی(، ترجمه محمد نقی فراهانی، تهران: دانشگاه تربیت معلم، جهاد دانشگاهی.
مهرمحمدی، محمود ) 1379 (، چرا باید برنامه های درسی را به سوی مسئله محور سوق دهیم، . فصلنامه ی تعلیم و تربیت شماره ی 42 و 43
میرصدوقی، سیدحسین ) 1378 (، بررسی ارتباط بین اسناد علّی، سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانشجویان، پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد از دانشگاه تبریز: دانشکده روان شناسی علامه طباطبایی
نیکوگفتار، منصوره ) 1389 (، ارتباط تفکر انتقادی با منبع کنترل و نقش جنس،
هاشمیان نژاد، فریده ) 1380 (، ارائه چهارچوب نظری در خصو برنامه درسی مبتنی بر تفکر انتقادی در دورۀ ابتدایی با تأکید بر برنامه های درسی مطالعات اجتماعی، رسالۀ دکتری، علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.