نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی دکترای مهندسی صنایع – تحقیق در عملیات و مدیریت سیستم دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی مدارس غیردولتی به‌عنوان سازمانی مشارکتی و نو‌پدید در ایران، با هدف تفویض اختیار به صاحبان اصلی آموزش‌وپرورش یعنی اولیا و ایجاد فضای همیاری و همکاری تشکیل شد. سنجش اثربخشی این مدارس، از ابعاد درونی و بیرونی زمینه توسعه یا عدم توسعه آن و رفع نقاط قوت و ضعف را فراهم می­آورد. به این منظور در این مقاله از مدل ترکیبی کارت امتیاز متوازن و تحلیل پوششی داده‌های بازه‌ای استفاده شده است. پژوهش حاضر از نوع‌ کاربردی- تحلیلی و از جنبه روش گردآوری اطلاعات، یک پژوهش کتابخانه‌ای – میدانی است. در بخش گردآوری داده‌های کیفی، داده‌ها از افراد جامعه‌ی موردمطالعه که شامل کلیه مطلعین کلیدی و خبرگان حوزه کیفیت مدارس بوده، گردآوری شد. روش گردآوری داده­ها در بخش کیفی اغلب مصاحبه است. در پژوهش حاضر با توجه به موضوع و اهداف تحقیق از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده خواهد شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با توجه به ماهیت کیفی اطلاعاتی که از مصاحبه به دست آمده و استخراج مفاهیم مشابه در آن‌ها از روش کدگذاری داده­های کیفی استفاده شده است. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 30 مدرسه از مناطق 20 گانه شهر تهران در سال تحصیلی 1396-1395 به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شده‌اند و از این تعداد 10 مدرسه دوره ابتدایی، 10 مدرسه دوره متوسطه اول و 10 مدرسه متوسطه دوم بودند. با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS استفاده شده است. این پژوهش مدل مناسب و کاربردی را برای رتبه‌بندی، برنامه‌ریزی و بهبود عملکرد مدارس ارائه می‌کند که می‌تواند در سازمان‌های دیگر مانند بانک‌ها، آب و غیره به کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

جهانیان، رمضان و بلادی نژاد، حسام­الدین. (1391). بررسی و مقایسه وضع موجود و مطلوب عملکرد مدارس غیردولتی شهر کرج از دیدگاه اولیاء دانش­آموزان. فصل­نامه رهبری و مدیریت آموزشی، 6(2)، 3-25.
حبیبی، شراره و لطفی دمساز، محمد. (1393). مقایسه سبک‌های مدیریت مدارس دولتی و غیردولتی شهرستان شهریار. فصل­نامه تحقیقات مدیریت آموزشی، 1(2)، 149 - 174.
ربیعی، محمد و صالحی، رضوان. (1386). مقایسه نرخ‌های آموزشی و کیفیت آموزش‌وپرورش نمونه‌های دولتی. فصلنامه نوآوری آموزشی، 6(19)، 109-140.
سنجری، پروین؛ سلیمی، قربانعلی؛ و احمدی، سید احمد. (1385). مقایسه کیفیت آموزش‌وپرورشی دبیرستان‏های غیرانتفاعی با دبیرستان­های دولتی شهر اصفهان در سال تحصیلی 84-83. فصل­نامه دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 10و11، 147-166.
شمس، مهدی و مبلغ، ناصر. (1378). طراحی و تبیین شاخص‌های بهره‌وری دانشگاه­ها. تهران: مرکز نشر دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
شهریاری، سلطانعلی. (1382). ارائه یک مدل تحلیل پوششی داده‌ها جهت ارزیابی عملکرد نسبی دانشکده‌های علوم انسانی دانشگاه تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
شیروانی، عاطفه. (1394). ارزیابی و رتبه‌بندی معیارهای ارزیابی جامع با تلفیق رویکرد خودارزیابی، خوشه‌بندی و تاپسیس‌فازی در مدارس غیر‌دولتی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد، واحد قزوین.
کاپلان، رابرت و نوترون، دیوید. (1383). سازمان‌های استراتژی محور. ترجمه پرویز بختیاری (چاپ اول). تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
مهرگان، محمدرضا و دهقان نیری، محمود. (1388). رویکرد منسجم BSC-TOPSIS جهت ارزیابی دانشکده‌های مدیریت برتر دانشکده‌های استان تهران، نشریه مدیریت صنعتی، 1(2)، 153-168.
مهرگان، محمدرضا و دهقان نیری، محمود. (1389). ترکیب کارت امتیازی متوازن و برنامه‌ریزی آرمانی جهت تبیین و توسعه راهبردی دانشکده‌های مدیریت استان تهران. فصل­نامه بصیرت، 17(45)، 69-99.
مصدق خواه، مسعود. (1390(ارزیابی عملکرد گروه‌های آموزشی دانشکده‌ها با استفاده از تحلیل پوششی داده‌های بازه‌ای IDEA سومین همایش تحقیق در عملیات. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
معدن دار آرانی، عباس؛ کاکیا، لیدا و مؤذنی، بتول. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر توقف مدارس غیردولتی و ارائه راهکار برای آن. فصل­نامه تعلیم و تربیت، (115)، 109-125.
منطقی، مرتضی. (1393). بررسی نوآوری‌های آموزشی در مدارس ایران. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 4(12)، 35-57.
مؤمنی، احسان؛ معتمد، محمدجواد و معتمد، علی. (1396). شناسایی، تجزیه‌وتحلیل و اولویت‌بندی مؤلفه‌های ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های دامپزشکی تهران با استفاده از مدل FAHP و BSC گروهی، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری، تهران، موسسه آموزش عالی صالحان.
Singh, A. (2015). Private school effects in urban and rural India: Panel estimates at primary and secondary school ages. Journal of Development Economics, 113, 16-32.
O'Brien, B., Graham, M. M., & O'Sullivan, D. (2017). Realising the dream of becoming a nurse: Underrepresented BSc nursing students experiences. Nurse education today, 54, 1-5.
Colorado’s Public Institution of Higher Education. (2000). Quality Indicator System Assessment.New York: Ashgate publishing company.
Lotfi, F. H., & Ghasemi, M. V. (2007). Malmquist productivity index on interval data in telecommunication firms, application of data envelopment analysis. Applied Mathematical Sciences, 1(15), 711-722.
Kettunen, J. (2006). Strategies for the cooperation of educational institutions and companies in mechanical engineering. International Journal of Educational Management, 20(1), 19-28.
Mashhadi, M. M., Mohajeri, K., & Nayeri, M. D. (2008). A quality-oriented approach toward strategic positioning in higher education institutions. World Academy of Science, Engineering and Technology, 37(1), 338-342.
Modak, M., Pathak, K., & Ghosh, K. K. (2017). Performance evaluation of outsourcing decision using a BSC and Fuzzy AHP approach: A case of the Indian coal mining organization. Resources Policy, 52, 181-191.
Nei, X. (2001). Educational Accountability and School Effectiveness. PhD Dissertation, University of Twente, Faculty of Education.
Niven, P. R. (2011). Balanced scorecard: Step-by-step for government and nonprofit agencies. John Wiley & Sons.
Yaacob, N. A., Osman, M. M., & Bachok, S. (2014). Factors influencing parents’ decision in choosing private schools. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 153, 242-253.
Umashankar, V., & Dutta, K. (2007). Balanced scorecards in managing higher education institutions: an Indian perspective. International Journal of Educational Management, 21(1), 54-67.
Vlasceanu, I., grunberg, I. & parlea, D. (2004). Quality assurance and accreditation: a Glossary of Basic Term and definition (Bucharest, UNESCO- (CEPES) PAPER ON Higher education, ISBN 118-60. Available at: http://www.cepes.org /publication/ html.
Wang, Y. M., Greatbanks, R., & Yang, J. B. (2005). Interval efficiency assessment using data envelopment analysis. Fuzzy sets and Systems, 153(3), 347-370.
Zheng, H. Y. & Stewart, A. A. (2002). Assessing the effectiveness of public research universities using NSF/NCES Data and Data Envelopment Analysis Technique. AIR Professional File, 83, 1-21.