نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مهندسی صنایع، دانشگاه پیام نور. پست الکترونیکی

2 کارشناس ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه پیام نور

چکیده

ارزیابی راهبردی در سازمان، به عنوان یکی از وظایف مهم و اساسی مدیریت و یکی از اولین و اساسی‌ترین بخش‌های برنامه‌ریزی راهبردی به شمار می‌رود. در عصر دانش‌محور امروز، سازمان‌هایی موفق‌ترند که راهبردهای جدید مبتنی بر مزیت‌های رقابتی را به سرعت اجرا کنند و با شناخت محیط و مشتریان، فرایندها و عملیات خود را بهبود بخشند. دانشگاه نیز به عنوان یک نهاد مهم در راستای آموزش، توسعه و تأمین منابع انسانی باید رقابتی بماند تا بتواند تقاضای مشتریان خود فراهم نماید. لذا، میل به بقا در این محیط رقابتی، برای دانشگاه باز – که در آن به جنبه کاهش موانع زمانی و مکانی برای آموزش و بهره‌گیری از روش‌های نوین مبتنی بر فناوری اطلاعات بیشتر از سایر جنبه‌ها توجه می‌شود- آنان را از روی آوردن به مدیریت و برنامه‌ریزی راهبردی برای افزایش قابلیت انطباق با محیط متغیر امروزی و توانایی و پاسخگویی و جلب رضایت مشتریان ناگزیر ساخته است. یکی از مدل‌های راهبردی بسیار توانا در این زمینه، مدل کارت امتیازی متوازن است که در آن تمام جنبه‌های مختلف یک سازمان به طور متعادل پرداخته می‌شود. لذا در این پژوهش با به‌کارگیری نقاط قوت این مدل در مدیریت راهبردی ارزیابی عملکرد، مدل بومی شده کارت امتیازی متوازن در دانشگاه‌های باز ارائه و به طور موردی در دانشگاه پیام نور- به عنوان بزرگترین دانشگاه باز در ایران- به کار گرفته شده است. نتایج این پژوهش علاوه بر اینکه می‌تواند به طور کاربردی برای برنامه‌ریزی راهبردی و ارزیابی عملکرد دانشگاه‌های باز و همچنین دانشگاه‌های مبتنی بر روش‌های آموزش از راه دور به کار گرفته شود در توسعه مدل کارت امتیازی متوازن در بخش دانشگاهی نیز موثر است.

کلیدواژه‌ها

دانشگاه پیام نور، اسفند 1388، سند چشم انداز دانشگاه پیام نور.
 مهرگان ، محمدرضا - دهقـان نیـری، محمـود ، 1388،" مـدل راهبـردی ارزیـابی آمـوزش عـالی " ، فصـلنامه پـژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی ، شماره 52 ، صفحه 55 تا 79.
Amaratunga, D. , Baldry, D. (2002) , “ Assessment of facilities Management Performance in Higher Education Properties” , Facilities , Vol. 18 , pp. 293-301.
Bobillo, F., Delgado M., Gómez-Rom, J. , Lopez, E. (2009). A semantic fuzzy expert system for fuzzy balanced scorecard, Expert Systems with the Application, 36, 423-433.
Chen shun,  H. , Yang Ching,  C. , Shiau Juin, Y. (2006) , “ Scorecard in the performance evaluation of Higher Education “ , The TQM Magazine , Vol. 18 , No. 2 , pp. 190- 205.
Chytas, P. (2008). A proactive fuzzy cognitive balanced scorecard, IEEE World Congress on
Computational Intelligence Systems.
Creelman, J., Makhijani, N. (2008), How Leading Organizations Successfully Implement Corporate Strategy With The Balanced Scorecard, OTI Journal, Vol.1, pp. 3-22.
Cullen, J. , Joyce, J , Hassall,T., Broadbent, M. (2003) , “ Quality in Higher Education: from Monitoring to Management” , Quality Assurance in Education , Vol. 11 , No. 1 , pp. 5-14.
Gill, A. , Lashine, S. (2003) , “ business Education : a strategic Market – oriented Focus “ , International Journal of Business and Industrial Marketing , Vol. 15 , No. 6 , pp. 416-437.
Kaplan R. , Norton. D.P. ( 1996 ) , “ Using the Balanced Score Card as strategic management system “ , Harvard Business Review , Jan-Feb.
Kaplan, R., Norton, D.P. (2008), Execution Premium Harvard Business School Press, July.
Kraus, S., Harms, R. , Schwarz, E.J. (2006), “Strategic Planning in Smaller Enterprises New Empirical Findings”, Management Research News, Vol  29, No 6, pp. 334-344. 
Karathanos (2005), “Applying the Balanced Scorecard to Education “, Journal of Education for Business , March/Aprill , pp . 222- 230, ISSN-0883-232.
Penalver, L.M. (1990), distance Education: a Strategy for Development, UNICCO, p 4-5. 
Roselie, M.D., Giapponi, C., Solomon, N. (2008) ,"Strategy revitalization in academe: a balanced scorecard approach" ,International Journal of Educational Management, Vol. 22 No. 1, 2008 , pp. 32-47.
Papenhausen, C., Einstein, .W. (2006), Insights from the Balanced Scorecard Implementing the Balanced Scorecard at a college of business, Measuring Business Excellence, Vol. 10, No. 3, (1522).
Parmenter, D. (2010). Key Performance Indicators (KPI): Developing, Implementing, and Using Winning KPIs, Wiley; 2 edition.
Umashankar, V. , Dutta, K.(2007), “Balanced scorecards in managing higher education institutions: an Indian perspective”, International Journal of Educational Management, Vol. 21, No. 1, pp. 5467