نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 رودهن
2 دانش آموخته دکتری گروه مدیریت آموزشی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایرانودهن
3 دانشگاه رودهناستادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
چکیده
هدف اساسی پژوهش حاضر طراحی و برازش مدل مطلوب سازمان یاد گیرنده در آموزش و پرورش با تأکید بر مدیریت دانش بود. با استفاده از طرح متوالی اکتشافی (کیفی و کمی) این مطالعه در سال 1398 به انجام رسید. در فاز کیفی با انجام مصاحبه عمقی با 20 نفر از خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و نیز مدیران آموزش و پرورش شهر تهران داده‌های لازم جمع‌آوری شد. با استفاده از روش تحلیل مضمون و از نوع شبکه مضامین تحلیل شده و مدل مفهومی اندازه‌گیری شبکه ای سازمان یادگیرنده در آموزش و پرورش تهیه شد. نتایج کیفی پژوهش نشان داد که مدل مطلوب سازمان یاد گیرنده از شش مضمون فراگیر و در مجموع با 259 مضمون پایه ای به اشباع نظری رسیده است. در فاز کمی پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته داده های لازم از 226 نفر از مدیران و کارکنان آموزش و پرورش شهر تهران که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند گردآوری شد. نتایج نشان داد که مدل تجربی از برازش نسبتاً مطلوبی برخوردار است و بعد مدیریت دانش با میزان 935/0 نسبت به پنج بعد دیگر در سنجش مدل تجربی سازمان یادگیرنده بیشترین سهم رادارد. براساس یافته‌های این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که با تاکید مدیریت دانش می‌توان به رشد و شکوفایی سازمان‌ها به ویژه در آموزش و پرورش کمک کرد.به عبارت دیگر، برای بهبود عملکرد سازمان ها و نهادهای مختلف می توان با تکیه بر مدیریت دانش در سازمانهای یادگیرنده تحول ایجاد کرد.
کلیدواژه‌ها
ابیلی، خ.، فرجی ده سرخی، ح.، شاطری، ک.، و یوزباشی، ا. ر.(1389). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و تمایل به نوآوری در کارکنان دانشگاه تهران. دو ماهنامه دانشور رفتار، تربیت و اجتماع دانشگاه شاهد، سال هفدهم، شماره 45. 81-79.
استراوس، آ.، و کوربین، ج.(1385). اصول روش تحقیق کیفی، نظریه مبنایی. مترجم: بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول.
اسفیجانی، ا.، نصرآبادی، ح. ع.، و نصرآبادی، م. ب.(1391). بررسی ویژگیهای سازمان یادگیرنده با تمرکز بر زیر
نظامهای مدیریت، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 66، 119-99.
نظامهای مدیریت، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 66، 119-99.
امین بیدختی، ع. ا.، و نظری، م.(1388). ارائه یک مدل نظری با استفاده از مؤلفههای سرمایه اجتماعی برای ایجاد سازمان دانش محور: راهکاری جهت بهبود عملکرد اقتصادی. مجموعه مقالات همایش ملی سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی، سمنان، پنجم اسفند.
خان عزیزی، م.، و طالع پسند، س.(1396). رابطه راهبردهای مدیریت دانش با ظرفیتهای یادگیری فردی و سازمانی. فصلنامه پژوهش در نظامهای آموزشی، 11(37)، 130-112
دهقانی، ط.، عامری سیاهویی، م.(1394). شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر پیاده سازی مدیریت دانش با استفاده از تکنیک TOPSIS ) ) مطالعه موردی: کتابخانههای دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس. فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین.
دهقانان، ح.، و هرندی، ع.(1393). بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر عملکرد نوآورانه: با تأکید بر نقش میانجی انتقال دانش (مطالعۀ موردی شرکتهای دانش بنیان ایرانی فعال در حوزۀ فناوری اطلاعات). مدیریت نوآوری، سال سوم، شماره 1.
سنج، پ.(1990). پنجمین فرمان. ترجمه: حافظ کمال هدایت، و محمد روشن (1375)، تهران: انتشارات سازمان مدیریتی صنعتی، جلد اول.
صدری، ع. (1397). استقرار مدیریت دانش در دانشگاههای ایران. فصلنامه پژوهش در نظامهای آموزشی، 12(43)، 63-41
فلیک، او. (2006). درآمدی بر تحقیق کیفی. مترجم: هادی جلیلی (1388)، تهران: نی، چاپ دوم.
میرزائیدریانی، ش.، ستاری، ف.، شارقی، ب.(1390). طراحی الگوی ایجاد سازمان یادگیرنده (مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل). فراسوی مدیریت، سال پنجم، شماره نوزده، 150-127.
نهاردانی، ح.، معقول، ع.، زنده دل، ا.، و نودهی، ح.(1397). طراحی مدل مدیریت دانش در دانشگاه فنی و حرفهای با راهبرد آموزش تربیت کارآفرین پژوهش در نظامهای آموزشی، ویژه نامه، 651-621.
یعقوبی، م.، کریمی، س.، جوادی، م.، و نیک بخت، ا.(1389). رابطه بین مؤلفههای یادگیری سازمانی و مدیریت دانش در کارکنان بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان. مدیریت سلامت، دوره 3، شماره 42.
Abedi Jafari, H., Taslimi, M. S., Faghihi, A., & Sheykhzade, M. (2011). The theme analysis and themes network: A simple and efficacy method for explaining patterns of qualitative data. Strategic Management Thought, Vol 5, Issue 2, Serial No, 10, 151-198. [In Persian]
Abili, Kh., Faraji Dehsorkhi, H., Shateri, K., & Uzbashi, A. R. (2011). Study of social capital and innovation tendency in Tehran university personnel. Daneshvare Raftar, 17(45), 79-81. [In Persian]
Aminbidokhti, A. A., & Nazari, M. (2009). Suggesting a theoretical model upon social capital for stablishing knowledge centered: Increasing economic performance. Proceeding of social capital & economic development. Semnan. [In Persian]
Argyris, C., & Schon, D. A. (1996). Organizational learning reading. Mass, Addison Wesley.
Bruneel, J., Yli-Renko, H. & Clarysse, B. (2010). Learning from experience and learning from others: How congenital and inter-organizational learning substitute for experiential learning in young firm internationalization. Strategic Entrepreneurship Journal, Vol. 4 No. 2, 164-182.
Carrasco-Hernández, A. J., & Jiménez-Jiménez, D. (2017). Knowledge management, flexibility and firm performance: The effects of family involvement. European Journal of Family Business.
Chang, S.C., & Lee, M.S. (2007).A study on relationship among leadership, organizational
culture, the operation of learning organization, and employees’ job satisfaction. The
Learning Organization, Vol. 14, No. 2. 155-185.
culture, the operation of learning organization, and employees’ job satisfaction. The
Learning Organization, Vol. 14, No. 2. 155-185.
Chen, C. J. & Huang, J. W. (2009) Strategic human resource practices and innovation performance-the mediating role of knowledge management capacity. Journal of Business Research, No. 62: 104-114.
Choi, T., & Chandler, S. M. (2020). Knowledge vacuum: An organizational learning dynamic of how e-government innovations fail. Government Information Quarterly, 37 (1), 101416.
Cingolani, L. (2021). The survival of open government platforms: Empirical insights from a global sample. Government Information Quarterly, 38(1), 101522.
Claver-Cortes, E., Zaragoza-Saez, P., & Pertusa-Ortega, E. (2007). Organizational structure features supporting knowledge management processes. Journal of Knowledge Management, 11(4), 45-57.
Dehghanan, H., & Hrandi, A. (2014). Investigating the impacts of social capital on innovation performance with an emphasis on the mediatory role of knowledge transfer: A case study of Iranian IT knowledge-based firms. Innovation Management Journal, Vol 1, Issue 1, Serial No, 7, 1-22. [In Persian]
Dehghani, T., & Ameri Siahouyi, M. (2015). Identification and ranking of factors affecting the implementation of knowledge management based on TOPSIS technique. Journal of New Marketing Research, Special Issue for Forth National Conference of Management and Enterpreunership, Payamnoor University, Khansar Branch. 163-174. [In Persian]
Easterby-Smith, M. & Lyles, M.A. (2011).Handbook of Organizational Learning and Knowledge Management. 2nd ed., John Wiley and Sons.
Elliott, I. C. (2020). Organisational learning and change in a public sector context. Teaching Public Administration, 38(3), 270–283.
Esfijani, A., Nasrabadi, H. B., & Nasrabadi. M. B. (2013). An investigation on learning organization characteristics: Focusing on knowledge and technology subsystems. Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, 18(4), 99-119. [In Persian]
Felik, O. (2006). Introduction to qualitative research. Translated by H. Jalili. (1388). Tehran: Ney. [In Persian]
Ferguson, S., Burford, S. and Kennedy, M. (2013).Divergent approaches to knowledge and
innovation in the public sector. International Journal of Public Administration, Vol. 36
No. 3, 168-178.
innovation in the public sector. International Journal of Public Administration, Vol. 36
No. 3, 168-178.
Garvin, D. A. (1993). Building a learning organization. Harvard Business Review.
Garvin, D. A. (2000). Learning in action: A guide to putting the learning organization to work. Harvard Business Press.
Gephart, M. A., Marsick, V. J., Van Buren, M. E., & Spiro, M. S. (1996). Learning organizations come alive. Training and Development, No 50(12), 34-45.
Ghahramani, M. (2002). Learning organization: Outcome of semi century organizational development. Journal of Developmental Management, 19. [In Persian]
Gómez, C. (2004). The influence of environmental, organizational, and HRM factors on employee behaviors in subsidiaries: a Mexican case study of organizational learning. Journal of World Business, No 39(1): 1–11.
Hales, S., (2000), Better understanding knowledge for personal business success, Available at: www.insighting.co.uk.
Hamid Nahardani, H., Maghool, A., Zendedel, A., & Nodehi, H. (2018). Designing knowledge management in technical & professional university based on training strategy of entrepreneurship. Quarterly of Research in Educational Systems, Special No. 629-651. [In Persian]
Haneberg, D. H. (2021). Inter-organizational learning between knowledge-based entrepreneurial ventures responding to COVID-19. The Learning Organization, Vol. 28 No. 2, 137-152.
Jamali, D., Khoury, G., & Sahy-oun, H. (2006). From bureaucratic organizations to learning organizations: An evolutionary roadmap. The Learning Organization, Vol.13 No.4, 337-352.
James, C. R. (2003). Designing learning organizations. Organizational -Dynamics, No 32(1), 46-61.
Kajei, S., Doroudi, H., Moradi, SH., & Hasani, D. (2014). An assessment of the characteristics of Zanjan University of Medical Sciences in compliance with standards of a learning organization. Journal of Medical Education Development, 7(15), 30-38. [In Persian]
Khanazizi, M., & Talepasand, S. (2017). The Relationship of Knowledge Management Strategies with Individual and Organizational Learning Capacities. Quarterly of Research in Educational Systems, 11(37),112-130. [In Persian]
King, W., & Ko, D. (2001). Evaluating Knowledge Management and the Learning Organization: An Information/Knowledge Value Chain Approach. Communications of the Association for Information Systems, 5, pp-pp. https://doi.org/10.17705/1CAIS.00514
Krejcie, R, V., & Morgan, D.W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30. 607-610.
Leana, C. R., & Van Buren, H. J. (1999). Organizational social and employment practices. Academy of Management Review, 24, 538-555.
Lenart-Gansiniec, R. (2021). The effect of crowdsourcing on organizational learning: Evidence from local governments. Government Information Quarterly, 38 101593.
Lin Hf, & Lee G.G. (2005). Impact of organizational learning and knowledge management factors on e-business adoption. Manage Decis. No 43 (2), 88-171.
Lin, F. R., Lin, Y. C., & Luo, S. M. (2018, August). Knowledge Hub: A Knowledge Service Platform to Facilitate Knowledge Creation Cycle in a University. In International Conference on Knowledge Management in Organizations (pp. 225-236). Springer, Cham.
Liu, H. K. (2021). Crowdsourcing: Citizens as co-producers of public services. Policy & Internet, 1–17.
Malhotra, Y. (2000).,From information management to knowledge management, Available at: www.brint.com/papers/kmebize.
Marquardt MJ. Building the Learning Organization: Mastering the 5 elements for corporate learning.Translated by Zali M. Tehran: University of Tehran Entrepreneurship Center; 2006: 33-44[Book inPersian].
Marquardt, M. J. (1996). Building the learning organization: A systems approach to quantum improvement and global success. New York: McGraw Hill.
Mas-Machuca, M. (2014). The Role of Leadership: The Challenge of Knowledge Management and Learning in Knowledge-Intensive Organizations. Journal of Educational Leadership and Management, Vol 2(1), 97-116doi: 10.4471/ijelm.2014.10
Mirzaee Daryani, Sh., Sattari, F., & Shareghi, B. (2012). Designing a Model for Creating a Learning Organization Case Study: Islamic Azad University, Ardebil Branch. The Journal of Productivity, 5,4(19), 127-150. [In Persian]
Nagarajan, S., Ganesh, K., Resmi, A. T., Anbuudayasankar, S. P., & Hemachitra, R. (2012). Organisationstructure, reward and communication design for implementation of knowledge management solution. International Journal of Productivity and Quality Management, 10(1), 40-68
Nahapiet, J. & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational Advantage. Academy of Management Review, 2, 242-267.
Newman,B., & Conard, D. (1999).The knowledge management forum.Available at:www. Km-forum.org
Nonaka, I., & Takeuchi, H. (1995). The knowledge creating company. New York: Oxford University Press.
Oluikpe, P. (2012).Developing a corporate knowledge management strategy, Journal of
Knowledge Management, Vol. 16, No. 6. 862-878.
Knowledge Management, Vol. 16, No. 6. 862-878.
orfeld, A., Paton, R., & Little, S. (2013).Does knowledge management work in NGOs? A longitudinal study. International Journal of Public Administration, Vol. 36 No. 3. 179-188.
Otilia,M. B. (2015). The role of management of knowledge and management of knowledge management strategies within Learning organizations. Ecoforum, No 4, (1).
Pantouvakis, A., & Bouranta, N. (2013).The link between organizational learning culture and customer satisfaction: confrming relationship and exploring moderating effect. TheLearning Organization, Vol. 20, No. 1. 48-65.
Peronard, J.-P. & Brix, J. (2019). Organizing for inter-organizational learning in service networks. The Learning Organization, Vol. 26, No. 3, 276-288.
Rai, R.K. (2011).Knowledge management and organizational culture: an integrative framework.
Journal of Knowledge Management, Vol. 15 No. 5, pp. 779-801.
Journal of Knowledge Management, Vol. 15 No. 5, pp. 779-801.
Rajaepor, S., Chopani, H., Zarekalili, M., Gholamzade, H., & Kazempor, M. (2012). Examination role of social capital in innovation tendency of Moalem Insurance Company personnel. Development Management Process, Vol 26, Issue 1, Serial No, 83, 161-189. [In Persian]
Refaee Ghadimi, M. (2014). The survey of actualization learning organization dimensions in a business bank(Case study: Ansar bank, Razavi Khorasan Province) Journal of Development in Monetary & Banking Management, 2(5), 119-133. [In Persian]
Rosengarten Pillip P. (1999). The characteristics outcomes and sources of the learning organization. The case of car compoment suppliers in Britain.
Sadri, A. (2018). Institutionalizing of knowledge management in Iranian Universities. Quarterly of Research in Educational Systems, 12(43),41-63. [In Persian]
Saeeda, D., Mammona, S., Fahmeeda, & Aijaz, A. (2015).Learning Organization–Conceptual and Theoretical Overview. International Journal of Humanities Social Sciences and Education, Volume 2, Issue 4, 93-98.
Sattari-Ghahfarrokhi, M., & Abzari, M. (2012). Building the learning organization based on Marquardt,s model in Shahrekord University Of Medical Sciences. Journal of Payavard Salamat, 6(4), 265-274. [In Persian]
Senge, P. M. (1990). The fifth discipline: The art and practice of the learning organization. New York: Double day Currency.
Senge, Peter M. (1990).The fifth discipline. Translated by H. Kamal Hedayat, & M. Roshan. Tehran: Industrial Management Organization Press. [In Persian]
Shafiee. B. (2014). Social capital and its importance in people's professional and personal life, interdisciplinary. Journal Of Contemporary Research Business, Vol 6, No 4, 124-129.
Steiber, A., Alange, S., & Corvello, V. (2021). Learning with startups: An empirically grounded typology. The Learning Organization, Vol. 28 No. 2, 153-166.
Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. SAGE Publications, Inc; Second edition. Translated by Beuk Mohammadi. Tehran: Research Center of Humanity & Cultural Studies. [In Persian]
Taeihagh, A. (2017). Crowdsourcing: A new tool for policy-making? Policy Sciences, 50 (4), 629–647.
Tai, K.-T. (2021). Open government research over a decade: A systematic review. Government Information Quarterly, 38(2), 1–15.
Teresa L., Ju, Chia-Ying Li, & Tein-Shiang Lee. (2010). A contingency model for knowledge management capability and innovation. Journal of Industrial Management & Data System, Vol. 106, NO. 6: 855-877.
Tolga. E., Ayla. E., & Özen A. D. (2017). Organization Learning and learning organizations: An integrative framework. International Journal of Management Economics and Business, No 13(2).
Tseng, C.C. (2010).The effects of learning organization practices on organizational commitment
and effectiveness for small and medium sized enterprises in Taiwan. A dissertation,
Faculty of the Graduate School of the University of Minnesota, Minneapolis, MN.
and effectiveness for small and medium sized enterprises in Taiwan. A dissertation,
Faculty of the Graduate School of the University of Minnesota, Minneapolis, MN.
Yadav, S., & Agarwal, V. (2016). Benefits and Barriers of Learning Organization and its five Discipline. IOSR Journal of Business and Management (IOSR-JBM), Vol 18, Issue 12. Ver. I, 18-24.
Yaghoubi, M., Karimi, S., Javadi, M., & Nikbakht, A. (2011). A Correlation Study on Organization Learning and Knowledge Management in Staffs in Selected Hospitals of Isfahan University of Medical Sciences. Journal of Health Administration, 13(42),67-75. [In Persian]
Yari, J. (2008). Examination of barriers of learning organization in Iran Khodro instruction center. Educational Sciences Quarterly, 1(4), 187-223. [In Persian]
)