نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

2 استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 مدیر گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، ایران

4 استادیار گروه برنامه ریزی درسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

چکیده

مقاله حاضر با هدف ارائه الگوی ارزشیابی کیفیت آموزش ترکیبی در آموزش عالی مبتنی بر رویکرد ارزشیابی سیپ در سالِ 99-1398 انجام شده است. هدف این پژوهش بنیادی بود که با روش پیمایش مقطعی و با رویکردی مبتنی روش آمیخته (اکتشافی) انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی شامل خبرگان فعال در واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد تهران بوده که باتوجه‌به اصلِ اشباع نظری 11 نفر با استفاده از روش نمونه‏گیری هدفمند به‏عنوان نمونه انتخاب شده‏اند و در بخش کمی دانشجویان واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد تهران، به تعداد 876 نفر بودند که با استفاده از فرمول کوکران 267 نفر با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی ساده، به‏عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‏ها در بخش کیفی مصاحبه‏های نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامة محقق ساخته با 83 سؤال بود. در بخش کیفی، به‏منظور تجزیه‏وتحلیل داده‏ها از روشِ تحلیل مضمون استفاده شد که مجموعه‏ای از شاخص‏های کاربردی ارزشیابی کیفیت آموزش ترکیبی شناسایی شدند. مقوله‏های اصلی ارزشیابی کیفیت آموزش ترکیبی عبارت‏اند از: زمینه، درونداد، فرایند و برونداد و مقوله‏های فرعی نیز عبارت‏اند از؛ انتظارات، فرصت‏ها، اهداف، اعضاء هیئت‏علمی، مدیران واحد الکترونیکی، دانشجویان، امکانات، تجهیزات و فضاهای آموزشی، روش‏های مدیریت و نظارت بر فرایندها و محصول. در بخش کمی نیز با استفاده از روش ساختاری - تفسیری، الگویِ نهایی ارزشیابی کیفیت آموزش ترکیبی ارائه شد. بر اساس این الگو انتخاب مناسب مدیران زیربنایی‏ترین عنصر در پیاده‏سازی نظام ارزشیابی آموزش ترکیبی است. این شاخص بر توانمندی و مطلوبیت نقش مدیران تأثیر می‏گذارد. درنهایت نیز رضایت از کیفیت تدریس، رضایت از کاربردی بودن و رضایت از رشته تحصیلی را فراهم می‏آورد.

کلیدواژه‌ها

آذر، ع.، خسروانی، ف. و جلالی، ر. (1397). پژوهش در عملیات نرم رویکردهایِ ساختاردهی مسئله. تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
بازرگان، ع. (1397). ارزشیابی آموزشی. تهران: سمت.
جعفرپور، م. (1394). ارزیابی مؤلفه‏های کیفی آموزش ترکیبی و ارائه راهکار. رسالة کارشناسی ارشد رشتة تکنولوژی آموزشی، دانشگاه خوارزمی.
جلالی، ر. (1391). نمونه‏گیری در پژوهش‏های کیفی. مجلة پژوهش‏های کیفی در علوم سلامت، 1(4)، 310-320.
رود ساز، ح.، کمالیان، ا.، امیری، م. و قائم‏مقامی تبریزی، ا. (1396). شناسایی عوامل علّی مؤثر بر الگوی آموزش‏های مجازی دانشگاهی در ایران. فصلنامة پژوهش در نظام‏های آموزشی، 11(36)، 121-144.
سیدی، م. و یعقوبی، ز. (1391). طراحی و پیاده‏سازی نظام آموزش ترکیبی برای آموزش دانشجویان رشته‏های توان‏بخشی. مجلة میان‏رشته‏ای آموزش مجازی در علوم پزشکی، 3(2)، 42- 50.
طرقی بیدآبادی، ج. (1398). مدیریت آموزش عالی. اصفهان: جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.
معقول، ع.، نادرزاده، م.، چرابین، م. و زنده‏دل، ا. (1397)، شناسایی عوامل ارزیابی عملکرد سازمانی گروه‏های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. فصلنامه علوم پزشکی نیشابور، 6(3)، 52-63.
نادرزاده، م.، معقول، ع. و زنده‏دل، ا. (1398)، طراحی مدل ارزیابی عملکرد گروه‏های آموزشی دانشکده‏های دانشگاه علوم پزشکی مشهد. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 13(2)، 249-266.
نادری‏فر، م.، گلی، ح. و قلجایی، ف. (1396)، گلوله‏برفی روشی هدفمند در نمونه‏گیری پژوهش‏های کیفی. نشریه گام‏های توسعه در آموزش پزشکی، 14(41)، 101-121.
نجفی، ح. (1396). رابطه بین ابعاد و شاخص‏های آموزش ترکیبی و کیفیت‏بخشی به یادگیری در دانشگاه پیام نور. فصلنامة فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 7(4)، 59-80.
نصیریان ثمرین، ک.، ثمری، ع.، نامور، ی. و سلیمانی، ت. (1398). طراحی الگوی ارزشیابی کیفیت آموزشی در دانشگاه فنی و حرفه‏ای به روش آمیخته. فصلنامه اندیشه‏های نوین تربیتی، 15(3)، 199-228.
وارث، م. و قره قانی، ط. (1398). یادگیری ترکیبی، جدیدترین نظریه در آموزش‏های به‏هم‏پیوسته. چهارمین کنفرانس بین‏المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم اجتماعی، علوم تربیتی و روان‌شناسی.
همتی، ز.، ایرج پور، ع.، اله بخشیان، م.، ورزش نژاد، م. و عبدی شهشهانی، م. (1397). ارزشیابی دوره کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت‏های ویژه نوزادان بر اساس الگوی CIPP در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8(36)، 324-332.
References
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research, 1(3), 385-405.
Barbara, M. (2010). Virtual Education in Roule Island Public Schools: Current status and perceptions of administrators.
Bukit, A. V., Bastari, A., & Putra, G. E. (2019). Evaluation of Learning Programs in Indonesian Naval Technology College with the Context, Input, Process, and Product (CIPP) Model. International Journal of Applied Engineering Research, 14(20), 3823-3827.
Darma, I. K. (2019). The effectiveness of teaching program of CIPP evaluation model. International research journal of engineering, IT & scientific research, 5(3), 1-13.
Garrison, D. R., & Kanuka, H. (2004). Blended learning: Uncovering its transformative potential in higher education. Internet and Higher Education, 7(2), 95-105.
Garrisson. R., & Vaughan, N. (2008). Blended learning in higher Education: Framework, principles and guide line. San Francisco Jossey-Bass.
Han, F., & Ellis, R. A. (2019). Identifying consistent patterns of quality learning discussions in blended learning. The Internet and Higher Education, 40, 12-19.
Hoic-Bozic, N., Mornar, V., & Boticki, I. (2009). A Blended Learning Approach to Course Design and Implementation. Education, IEEE Transactions, 52(2), 19-30.
Holsti, O. R. (1969). Content analysis for the social sciences and humanities, Reading, MA: Addison-Wesley.
Martínez, G. R., Pinta, D. A., & Santacruz, L. Á. B. (2018). CIPP model to evaluate the principles applied to develop the Input Skills in the Bachelor Degree Program of EFL. International Journal of Education and Learning Systems3, 17-128.
Said, H. (2008). Towards a blended learning model for teaching and learning computer programming: A case study. Informatics in Education, 7(2), 181-210.
Stacey, E., & Gerbic, P. (2008). Success factors for blended learning. In Hello! Where are you in the landscape of educational technology?. Proceedings of Ascilite Melbourne.
Stufflebeam, D. (2002). CIPP Evaluation Model Checklist: A Tool for Applying the Fifth Installment of the CIPP Model to Assess Long-term Enterprises, The Evaluation Center at Western Michigan University's website.
Wang, W. (2011). A Content Analysis of Reliability in Advertising Content Analysis Studies., East Tennessee State University.
Yeh, T. T., Chang, K. C., & Wu, C. Y. (2019). The active ingredient of cognitive restoration: A multicenter randomized controlled trial of sequential combination of aerobic exercise and computer-based cognitive training in stroke survivors with cognitive decline. Archives of physical medicine and rehabilitation, 100(5), 821-827.
Zhang, X. (2019). Research and application of combination of war and training mode in real combat.