نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیارگروه مدیریت آموزش عالی، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاداسلامی،تهران،ایران

3 دانشیارگروه رهبری و توسعه ی آموزشی، دانشکده ی روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی الگویی برای یادگیری سیّار مبتنی بر شبکه‏های اجتماعی در آموزش عالی ایران در سال تحصیلی 99-1398 بود. روش پژوهش در این مقاله از نوع آمیخته از نوع اکتشافی متوالی بود. ابتدا بر اساس روش کیفی و مشخصاً بر مبنای انجام مصاحبه با خبرگان موضوع، به استخراج ابعاد، مؤلفه‏ها و شاخص‌های مفهوم یادگیری سیّار پرداخته‌شده و سپس در مرحله کمّی، بر اساس روش پیمایشی و با تدوین پرسشنامه برگرفته از شاخص‌های مرحله کیفی و پس از پیاده‌سازی یک دوره یادگیری درس «مبانی آماری» مبتنی بر شبکه اجتماعی WhatsApp، از 300 نفر از شرکت‌کنندگان با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‏ای مرحله‏ای انتخاب شدند که در این دوره پیمایش مبتنی بر پرسشنامه مذکور انجام گرفت و بر اساس داده‏های آن -که 281 پرسشنامه معتبر بود- به اعتباریابی و بررسی ساختار عاملی الگوی یادگیری سیّار در آموزش عالی پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی متخصصان دانشگاهی و کارشناسان تکنولوژی آموزشی که از این جامعه نمونه‏ای به حجم 15 نفر به استناد پژوهش‏های معتبر پیشین با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند و در بخش کمّی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی و آزادشهر تهران بود. تحلیل داده‏ها در بخش کیفی بر اساس تحلیل محتوی موضوعی و در بخش کمّی بر اساس تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی بود. یافته‏های پژوهش در بخش کیفی نشان داد که الگوی یادگیری سیّار دارای 4 بعُد و 24 مؤلفه است. این ابعاد شامل بعُدِ «فراگیر یا یادگیرنده»، «تعامل و ارتباط»، «ابزار و تکنولوژی» و «زیرساخت» می‏باشند. یافته‏های بخش کمّی نیز نشان دادند که در تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، بارهای عاملیِ همه شاخص‌ها بالاتر از 3/0 بود و شاخص‌های نیکویی برازش الگو نیز، برازش مناسبی را نشان می‏داد. همچنین شاخص‌ها، پایایی (میزان آلفای کرونباخ) مناسبی در الگوی مذکور داشتند. نتایج یافته‏های پژوهش حاضر نشان داد که عدم تمایل دانشجویان در استفاده از دستگاه‏های سیار، کاربرد آن در راستای اهداف آموزشی و دانشگاهی به دلیل عدم آگاهی از مزایای یادگیری سیار است و دلیل دیگر مقاومت آن‌ها نسبت به این سیستم، ترس از امکان برقراری کامل تعامل طرفین به دلیل عدم توانایی در ارتباطات چهره به چهره است

کلیدواژه‌ها

آل حسینی، س. ح. (1384). مقدمه‏ای بر آموزش از راه دور. تهران: انتشارات منادی تربیت.
صفارزاده، م؛ و منوچهری، ک. (1388). آموزش از طریق ابزارهای الکترونیکی همراه. کنفرانس بین‌المللی شهرداری الکترونیکی. شماره 2.
عبدالهی، م. (1386). یادگیری سیار و نقش آن در آینده یادگیری الکترونیکی. دومین کنفرانس یادگیری الکترونیکی، زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان.
عطاران، م. (1388). برنامه درسی آینده‌نگر. ماهنامه مدرسه فردا، سال ۵، شماره 6.
کلاین، پ. (1395)، راهنمای آسان تحلیل عاملی. ترجمه صدرالسادات، سید جلال و مینایی، اصغر، تهران: انتشارات سمت.
نادری، ف؛ و پورشافعی، ه. (1396). یادگیری سیار در آموزش عالی، اهمیت و چشم‌انداز. کنگره بین‌المللی بهبود مدیریت و نظام آموزشی ایران
یزدی، م؛ و کاهانی، م. (1385). مدیریت منابع در محیط گرید معنایی به‌منظور یادگیری اینترنتی سیار. دوازدهمین کنفرانس سالانه انجمن کامپیوتر ایران.
Alghamdi, E, A. (2018). Exploring the Effects of Mobile-Based Audience Response System on EFL Students’ Learning and Engagement in a Fully Synchronous Online Course, International Journal of English Linguistics; Vol. 8, No. 3; 2018.
Ali, H. N., Santoso, P. B., & Muslim, M. A. (2012). Social network based learning management system. IOSR Journal of Computer Engineering (IOSRJCE), 3(2), 18-23.
Balasudaram, S.R., and Ramadoss, B. (2007). “SMS for question-answering in the m-learning scenario”. Journal of computer science3(3): 119-121,2007.
Barbour, M., & C. Plough. (2009). Social networking in cyber schooling: Helping to make online learning less isolating. TechTrends 53, no. 4, 56-60.
Bax, S. (2013). CALL-past, present and future March, volume 31, Issue 1. Pages 13-28.
Brown, T. H. (2003). “The role of m-learning in the future of e-learning in Africa.”21st ICDE World Conference, Vol. 110.
Colazzo, L., & Molinari, A. (2011). Course-centric vs subject-centric vs community- centric approaches to ICT-enabled learning settings. Proceedings of the Seventeenth International Conference on Distributed Multimedia Systems.
Colline, P, Rahilly, K, Richardson, I. & Third, A (2010), the benefits of social network sites, University of Western Sydney and Murdoch University. 1-29.
Cross, J. (2007). Designing a web-based learning portal for geographic visualization and analysis in public health., Health Informatics, Sep, 17(3), 191-208.
Curcher, M. (2015). The LMS versus Social Media: A Case Study Examining the use of Learning Technologies by Brazilian Teachers on a Finnish Teacher Education Program. In Proceedings of E-Learn: World Conference on E-Learning in Corporate, Government, Healthcare, and Higher Education, (pp. 318-324). Chesapeake, VA: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE).
Denk, M. (2007). Mobile learning – challenges and potentials. International Journal of Mobile Learning and Organisation.
Garrison, D.R. & Kanuka, H. (2004). Blended learning: uncovering its transformative potential in higher education. The Internet and Higher Education, 7(2), 95-105.
Guo, Z., & Stevens, K.J. (2011). Factors influencing perceived usefulness of wikis for group collaborative learning by first year students. Australasian Journal of Educational Technology, 27(2), 221-242. 
Horton, W. (2005). “Designing Courseware for Mobile Devices”, Mobile Learning for expanding Educational Opportunities, Tokyo, Japan.
Hung, H, T & Yuen, S.C.Y (2010): Educational use of social networking technology in higher education, Teaching in Higher Education, 15(6), 703-714.
Knight, Melinda. (2017). Mobile Learning: A Proven Pedagogy for Business and Professional Communication. Published by Journals sagepub.
Kool M, McQuilkin J. L, & Ally, M. (2010). Mobile learning in distance education: Utility or futility? Journal of Distance Education, 24, 59-82.
Lim, J, Richardson, J C. (2016). Exploring the effects of students' social networking experience on social presence and perceptions of using SNSs for educational purposes, The Internet and Higher Education, Volume 29, Pages 31-39.
Matzat and E. M. Vrieling. (2015). Self-regulated learning and social media - a ‘natural alliance’? Evidence on students’ self-regulation of learning, social media use and student-teacher relationship, Eindhoven University of Technology / Open University, The Netherlands version 13-04.
Mazer, J. P., R. E. Murphy, and C. J. Simonds. (2008). I’ll see you on “Facebook”: The effects of computer-mediated teacher self-disclosure on student motivation, affective learning, and classroom climate. Communication Education, 56(1), 1-17.
Mazur.E &Richards.L; (2011); Adolescents' and emerging adults' social networking online: Homophily or diversity? Journal of Applied Developmental Psychology, 76, 675-684.
McFarlane, A., Roche, N. and Triggs, P. (2007). “Mobile Learning: Research Findings” Report to Becta. Becta.
McLaughlin, C. Lee, M. J. W. (2007). Social Software and Participatory Learning: Pedagogical Choices with Technology Affordances in the Web 2.0 era. In ICT: Providing Choices for Learners and Learning. Proceedings Ascilite Singapore.
Meenakumari, J., Antony, B., & Vinay, M. (2013). Measuring the usage of LMS in higher education institutions: An analysis. International Journal of Advanced Computational Engineering and Networking, 1(2), 61-65.
Mellow, P. (2005). The media generation: Maximise learning by getting mobile. Ascilite.
Mirabolghasemi, Marva. Iahad, Noorminshah A. (2016). Evaluating Learning Experience through Educational Social Network Support in Blended Learning, Mobile and Blended Learning Innovations for Improved Learning Outcomes, 16.
Palonen, T., & Hakkarainen, K (2013), Patterns of interaction in computer supported learning: A social network analysis. In Fourth International Conference of the Learning Sciences. Pp 334-339.
Thornton, P. & Houser, C. (2005). Using mobile phones in English education in Japan, Journal of Computer Assisted Learning. Vol. 84, No. 3: 217-228.
Wu, Y-Ch (2017). Air quality monitoring using mobile microscopy and machine learning, Light: Science & Applications.46