نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

3 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر مطالعه تطبیقی مؤلفه های دانشگاه مستقل در کشورهای منتخب در ایران و سه کشور موفق جهان صورت گرفته است. در این پژوهش مؤلفه های دانشگاه مستقل با استفاده از روش های کیفی از نوع داده بنیاد و شیوه ی تطبیقی به ویژه روش چهار مرحله ای برودی، کدگذاری، تجزیه و تحلیل، تفسیر اطلاعات، خلاصه بندی و مقوله بندی آن ها و با کمک از نرم افزار MAXQDApro12 استخراج شد. جامعه پژوهش شامل متون و مقالات ایران و کشورهایی که در زمینه موضوع دانشگاه مستقل فعالیت داشتند. ایران و کشورهای انگلستان، استرالیا و چین به عنوان نمونة هدفمند انتخاب شدند. در مجموع114 مؤلفة برای دانشگاه مستقل شناسایی شد. که مؤلفه های کشور انگلستان97 مورد، استرالیا 34 مورد، چین28 مورد و جمهوری اسلامی ایران 26 مورد است. بین مؤلفه های دانشگاه مستقل در کشور ایران و کشورهای منتخب، شباهت کمی وجود دارد. با استفاده از جبر بولین مسیر ایجاد دانشگاه مستقل بر گرفته از کشور انگلستان پیشنهاد شد. و مؤلفه های استقلال سازمانی دانشگاه، استقلال مالی دانشگاه، استقلال آکادمیک دانشگاه، استقلال منابع انسانی دانشگا، پاسخ گویی به جامعه ، آزادی در انتخاب ساختار و تشکیلات اداری دانشکده ها ، آزادی تصمیم گیری در مورد آغاز و خاتمه برنامه های آموزشی ، آزادی تصمیم گیری در مورد برنامه ریزی درسی دانشجویان، تصمیم گیری در مورد تعداد کلی دانشجویان داخلی و خارجی، استقلال مدیریت هزینه کردن دانشگاه، تمرکز زدایی مالی دانشکده ها، آزادی انتشار به عنوان شروط علی لازم دانشگاه مستقل هستند.

کلیدواژه‌ها

آراسته، ح. (1384). تکامل آموش عالی: تحولات تاریخی و مشکلات پیش روی کشورهای در حال توسعه، فصلنامه رهیافت، 36، 4-15.
آراسته، ح. (1382). رضایت شغلی اعضای هیئت علمی دانش آموخته خارج از کشور در ایران، فصلنامهپژوهشوبرنامه ریزیدرآموزشعالی، 9(1)، 97-125.
پهلوان، ا. (1394). طراحی و تبیین الگوی جامعۀ یادگیرنده حرفهای در نظام آموزش عالی، فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 3(10)، 17-38
تقی پور ظهیر، ع.، صفایی، ط. (1388). ارائه مدلی جهت پاسخگویی مدیران نظام آموزش عالی در ایران، مجله پژوهش‏های مدیریت، 82، 107-123.
رزاق مرندی، ه.، رحیم زاده، خ. و خواجه اف، ق. (1392). استقلال نهادی دانشگاه‏های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران، 5(4)، 137-163.
ثمری، ع، . یمنی دوزی سرخابیم. و صالحی عمران، ا. (1392). بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در فرآیند «توسعه دانشگاهی» دانشگاه‏های دولتی ایران، دو فصلنامه برنامه ریزی آموزشی، 2(4).67-100.
زاهدی، ش. (1396). نقش انجمن‏های علمی و مجامع صنفی اعضای هیئت علمی در استقلال دانشگاه با تأکید بر منافع ملی، مجموعه مقالات همایش ملی استقلال دانشگاه‏ها: چالش‏ها و راهبردها، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، ۲۲۰-۲۰۱.
 فاضلی، ن. (1393). فرهنگ و دانشگاه، تهران: ثالث.
فراستخواه، م. (1397). تاریخ دانشگاه در ایران، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
کریمیان، ز، . کجوری، ج. و لطفی، ف. (1390). مدیریت دانشگاهی و پاسخ گویی؛ ضرورت استقلال و آزادی علمی از دیدگاه اعضای هیأت علمی، مجلهایرانیآموزشدرعلومپزشکی، 8(11)، 855-863.
 معین، م. (1383). استقلال دانشگاه، توسعه علمی کشور و اغتنام فرصت‏ها، مجموعه مقالات اولینهمایش روش‏های پیشگیری از اتلاف منابع ملی.
Estermann,T., Nokkala,T. &Monika Steinel. (2011).University autonomy in Europe 2: the scorecard. European university association.
Estermann T. (2017). University Autonomy in Europe III: Country Profiles, European University Association, Avenue de l'Yser 24. 1040 Brussels, Belgium.
Fumasoli, T., Gornitzka, Å., & Maassen, P. A. (2014). University autonomy and organizational change dynamics. Oslo: ARENA.
Piironen O. 2013. The transnational idea of university autonomy and the reform of the Finnish Universities Act. Higher Education Policy, 26(1), 127-146.‏
Sufean H & Wong S C. (2014). University autonomy: What academics think about it. Researchers World, 5(2), 107.
Ulrike, Felt Prof & in collaboration with Michaela Glanz. (2011). University Autonomy in Europe: changing paradigms in Higher Education policy, University of Vienna.University Association, Beiträge zur Hochschulforschung, 33, Jahrgang.
Florentina S C & Safta M. (2013). university autonomy and academic.
Asian Development Bank. (2012). Administration and governance of higher education in Asia: patterns and implications. Manila: Asian Development Bank.