2024-03-29T06:49:46Z
https://www.jiera.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10058
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
الگوی اعتبارسنجی و تضمین کیفیت نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه خبرگان
محمد
مجتبی زاده
عباس
عباس پور
حسن
ملکی
مقصود
فراست خواه
هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی اعتبارسنجی و تضمین کیفیت، متناسب با مختصات بافتی نظام آموزش عالی ایران بود. در این پژوهش، روش پژوهش کیفی با رویکرد نظریه زمینهای انجام شد. جامعه آماری پژوهش خبرگان آموزش عالی بودند، که 36 نفر بهصورت نمونهگیری هدفمند جهت مصاحبه نیمهساختارمند انتخاب شد. در مرحله اول کدگذاری باز، 2027 مفهوم به دست آمد. دادههای مرحله دوم کدگذاری باز، در قالب 1262 مفهوم و 157 مقوله عمده طبقهبندی شد. در مرحله کدگذاری محوری، در قالب کدگذاری نظری، 25 مقوله نظری تعیین شد. سپس، برحسب ویژگیهای شرایطی، تعاملی/فرایندی و پیامدی طبقهبندی شد. در مرحله کدگذاری انتخابی، مقوله گفتمان کیفیت، بیم و امید، بهعنوان مقوله مرکزی انتخاب شد. از نظر خبرگان آموزش عالی، چالشهای موجود کیفیت دانشگاهی در ایران ناشی از چالش گفتمان بود، و نه چالش شکلی و ماهوی؛ و حتی معرفتشناختی. با توجه به درک و تفسیر خبرگان، کیفیت دارای دو بعد بیم و امید بود. بر این اساس، در یک چشمانداز کلی، بینش دوگانه و تقابلگرایانهای از گفتمان کیفیت به نامهای گفتمان کیفیت نظارتی بهعنوان بیم و گفتمان کیفیت مشارکتی بهمنزلهی امید در دانشگاههای کشور گونهشناسی و طبقهبندی شد. همچنین، الگوی طراحی شده در پژوهش حاضر، داری مفهومی پیچیده و چندبعدی بود. این الگو در صورتی کارکرد مثبت خواهد داشت، که بسان یک کلیت واحد به تمامی ابعاد آن به طور یکسان توجه شود.
آموزش عالی
اعتبارسنجی
تضمین کیفیت
2018
10
23
7
24
https://www.jiera.ir/article_78680_8d7ba7633c095155dd87c1872eb9c11e.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
تحلیل نظام مند آموزش چندفرهنگی در ایران
کتایون
حمیدی زاده
کورش
فتحی واجارگاه
محبوبه
عارفی
گلنار
مهران
پژوهش حاضر باهدف تحلیل آموزش چندفرهنگی در ایران صورت گرفته است. به همین منظور از روش پژوهش ترکیبی استفادهشده است. بدین ترتیب که ابتدا در یک پژوهش کیفی معیارهای آموزش چندفرهنگی مطلوب استخراج شد که این معیارها در 4 عنصر اصلی (هدف، محتوا، روشهای تدریس، ارزشیابی) و 9 عنصر فرعی و 50 زیر محور از میان مصاحبه با صاحبنظران و معلمان برجسته در آموزش چندفرهنگی به دست آمدند. سپس معیارهای استخراجشده در یک پرسشنامهی نظرسنجی قرار داده شدند که روایی آن توسط 5 نفر از متخصصان آموزش چندفرهنگی مورد تأیید قرار گرفت. بهوسیلهی این پرسشنامه فاصلهی میان وضعیت مطلوب آموزش چندفرهنگی و وضعیت موجود این آموزش در ایران سنجیده شد. بدین گونه که 150 معلم مقطع متوسطه دوم در سال 1396 در استان مرکزی با روش نمونهگیری خوشهای، 60 کارشناس و مؤلف کتاب درسی مقطع متوسطه با روش نمونهگیری تصادفی و 16 صاحبنظر تعلیم و تربیت چندفرهنگی با روش نمونهگیری هدفمند انتخابشده و به سؤالات پرسشنامه پاسخ دادند.نتایج نشان میدهد که هر سه گروه معتقدند وضعیت برنامهی درسی چندفرهنگی در ایران در هر 4 عنصر اصلی و عناصر فرعی موردبررسی نسبت به وضعیت مطلوب برنامه درسی چندفرهنگی از حد متوسط نیز پایینتر است؛ اما نظر معلمان و مؤلفین کتابهای درسی در ابعاد هدف، محتوا و روش تدریس متفاوت از متخصصان تعلیم و تربیت چندفرهنگی است. تحلیل دادهها نشان میدهد معلمان و مؤلفین کتابهای درسی مقطع متوسطه در ابعاد هدف، محتوا و روش تدریس نگرش مثبتتری به وضع موجود در مقایسه با متخصصان تعلیم و تربیت چندفرهنگی دارند.
آموزش چندفرهنگی
برنامهی درسی
عناصر برنامهی درسی
مؤلفین کتابهای درسی
2018
10
23
25
38
https://www.jiera.ir/article_79460_db833a18d2e700d0d5aacd3720bc4b6c.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی بر سازگاری تحصیلی
مهدی
آقاپور
خدیجه
ابوالمعالی الحسینی
علی اصغر
اصغر نژاد فردید
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمکخواهی بر سازگاری تحصیلی انجام شده است. روش پژوهش بهصورت نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و مرحلهی پیگیری یک ماهه بود. جامعهی آماری شامل دانشآموزان پایه اول دبیرستانهای دولتی دخترانه ناحیه 4 آموزشوپرورش شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بود. 60 دانشآموز با داشتن ملاکهای ورود مشخص و به تصادف در 3 گروه 20 نفره (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. دو گروه آزمایش به ترتیب آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمکخواهی را هرکدام در ده جلسه 90 دقیقهای دریافت کردند، اما گروه کنترل در این مدت هیچ مداخلهای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیشآزمون و پسآزمون و پیگیری با استفاده از مقیاس سازگاری تحصیلی بیرز و گوسنز (2002) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل دادهها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره درونگروهی-بینگروهی استفاده شد. یافتهها نشان داد که آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمکخواهی بهصورت معناداری باعث افزایش سازگاری تحصیلی میشود، اما این دو روش نسبت به یکدیگر تفاوت معناداری ندارند. همچنین اثرات آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمکخواهی بر رضایت تحصیلی ماندگار بود. پیشنهاد میشود که روانشناسان و مشاوران از برنامه آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمکخواهی برای افزایش سازگاری تحصیلی دانشآموزان دبیرستانی استفاده کنند.
راهبردهای کمکخواهی
راهبردهای مقابله با استرس
سازگاری تحصیلی
2018
10
23
39
58
https://www.jiera.ir/article_78683_6de9254118f8e7779e0c4f6e51fae85e.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
مطالعه تطبیقی تبیین چارچوب های سنجش کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران با کشورهای انگلیس، استرالیا، هلند، ایتالیا و هنگ کنگ
زهرا
اسلامی
رضوان
حکیم زاده
علی اکبر
صبوری
هدف پژوهش حاضر، تبیین و مقایسه چارچوبها و شاخصهایی برای ارزیابی کیفیت پژوهش در مؤسسات آموزش عالی ایران با برخی کشورهای پیشرو در جهان مانند انگلستان، استرالیا، هلند، ایتالیا و هنگکنگ بوده است. این پژوهش یک مطالعه تطبیقی بر اساس الگوی جان استوارت میل بود که با روش تحلیل محتوا، توافق و تفاوتهای شاخصهای سنجش فعالیتهای پژوهشی کشورهای مذکور را موردبررسی و مقایسه قرار داده شد. نمونه کشورهای پیشرو و موفق در این حوزه بهصورت هدفمند با توجه به دسترسی به مدارک و اسناد موجود انتخاب شدند. نتایج مطالعات تطبیقی حاکی از آن بود که همه نمونههای موردمطالعه در دو ملاک «سنجش بروندادهای پژوهش» و «درآمدزایی» با هم توافق دارند، بدین ترتیب تمام دانشگاههای موردمطالعه بهجز ایران به «تحلیل استنادی و داوری تخصصی» اهمیت بسزایی قائل بودند. «اثربخشی پژوهش» در دانشگاههای انگلستان و استرالیا، هلند و هنگکنگ بهعنوان یکی از مهمترین ملاکهای سنجش کیفیت بهعنوان مشارکت و تأثیرگذاری علمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، بهداشت و محیطزیست در جهت افزایش کیفیت زندگی جامعه موردتوجه بود. اسناد موجود در حوزه سنجش فعالیتهای پژوهشی در آموزش عالی کشور نشان داد که شاخصها و سنجههای جامع و مدونی برای ارزیابی کیفیت پژوهشی با توجه به حوزههای موضوعی مختلف به کار گرفته نشده است؛ بنابراین برای اندازهگیری اثرات و سودمندی پژوهش با نشانگرهای قوی و دقیق در داخل کشور، به تحقیقات گستردهای نیاز داریم.
اثر پژوهش
ارزیابی پژوهش
اعضای هیئتعلمی
کیفیت پژوهش
2018
10
23
59
76
https://www.jiera.ir/article_84465_ed15cccfa4185d52f90d85656080cb02.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
مدلسازی تصمیمگیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران مدارس بر اساس معیارهای شایستگی مدیریتی در آموزشوپرورش اصفهان
ناصر
عصاری
سید علی
سیادت
یاسمین
عابدینی
سید امیر حسن
منجمی
هدف از پژوهش حاضر تدوین یک مدل تصمیمگیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران مدارس بر اساس معیارهای شایستگی مدیریتی بود. این پژوهش از نوع پژوهشهای ترکیبی با رویکرد اکتشافی طبقهای هدایتشده بوده است. ابتدا با مطالعه عمیق ادبیات موضوع و مصاحبه نیمه ساختاریافته با نمونهای 25 نفره از اساتید و خبرگان مدیریت آموزشی در دانشگاههای سراسر کشور که با روش شبکه متخصصان انتخاب شده بودند، مدل اولیه شایستگیهای مدیریتی تدوین و زیر معیارها تعیین شدند. پرسشنامه شایستگی در نمونهای از مدیران مدارس اصفهان اجرا و پس از انجام تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه اصلاح گردید. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۳۶۸ نفر تعیین شد. نمونهای با حجم 51 نفر از مدیران مدارس بر اساس روش هدفمند و معرف انتخاب شده و پرسشنامه دلفی فازی در اختیار آنها قرار گرفت و بر اساس نتایج آن مدل نهائی تدوین گردید. ساختار سلسلهمراتبی معیارهای شایستگی شامل معیارهای اصلی، فردی، شغلی و سازمانی و همچنین 12 معیار فرعی و 74 زیر معیار تعیین شد. سپس بر اساس روش سلسلهمراتب فازی و نظر 15 نفر از خبرگان که از بین اساتید دانشگاه و شیوه شبکه متخصصان تعیین شده بودند، معیارها و زیرمعیارها رتبهبندی گردید. یافتهها نشان داد از بین معیارهای اصلی معیار شغلی و از بین معیارهای فرعی مهارت انسانی دارای بیشترین وزن هستند. در پایان مبتنی بر روش استنتاج فازی و به کمک 8 تن از خبرگان، پایگاه قواعد فازی تشکیل و با استفاده از خروجی آن مدل تصمیمگیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران تدوین گردید.
شاخصهای انتخاب مدیران
شایستگیهای مدیریتی
مدل تصمیمگیری فازی
2018
10
23
77
96
https://www.jiera.ir/article_84467_84e81ce8bea482c93dac9a25589d9c09.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
تحلیلی بر موانع استفاده از ابزارها و فنآوریهای آموزش در نظام آموزش عالی الکترونیکی ایران
محمدرحیم
جعفرزاده
اکبر
باشکوه
هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت موانع استفاده از ابزارها و فنآوریهای آموزشی در نظام آموزش عالی الکترونیکی ایران بوده است. روش پژوهش حاضر از لحاظ روش جمعآوری دادهها، پیمایشی و از لحاظ ماهیت، توصیفی از نوع ارزشیابی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان و اساتید مراکز آموزش عالی الکترونیکی ایران در سال تحصیلی 96- 1395 بوده است. از این تعداد، 741 نفر بهعنوان نمونه آماری تعیین و به روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب و دادههای پژوهش جمعآوری گردید. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. اعتبار پرسشنامه هم بر اساس آلفای کرونباخ و هم بر اساس ضریب همبستگی درونی با استفاده از نرمافزار ایموس و روش تحلیل عاملی تأییدی، تأیید گردیده است. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 867/0 به دست آمده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که وضعیت موانع استفاده از ابزارهای آموزش در نظام آموزش عالی الکترونیکی ایران به طور معناداری مطلوب است. بااینحال، نگرش مثبت به استفاده از فنآوری، ترجیح استفاده از فنآوری در برقراری ارتباط و احساس آرامش و راحتی در استفاده از فنآوری از مهمترین موانع استفاده از ابزارها و فنآوریهای آموزش در نظام آموزش الکترونیکی ایران بود.
آموزش عالی
ابزارهای آموزش
ارزیابی
موانع استفاده
یادگیری الکترونیکی
2018
10
23
97
120
https://www.jiera.ir/article_84468_cf97ec44357a10e94cff1f709e98bd53.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
بررسی مشکلات چندفرهنگی در مدارس ابتدایی شهر ساوه و ارائه راهکارهای آن
منیژه
احمدی
سید علی
قریشی
فاطمه
گودرزی
هدف از پژوهش حاضر، بررسی مشکلات چند فرهنگی در مدارس ابتدایی شهر ساوه و ارائه راهکارها است. روش پژوهش ترکیبی؛ کیفی-کمی بود. جامعه آماری؛ 15178 نفر دانشآموز و 1400 معلم در سال تحصیلی 97-1396 که بر اساس روش نمونهگیری خوشهای، 260 معلم و 373 دانشآموز انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کمی پرسشنامه فرهنگی-اجتماعی کوهن و رسمن (2014) و در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 معلم و تحلیل محتوا بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و آزمون رتبهای فریدمن و t مستقل که یافتهها نشان داد مشکلات یاددهی، یادگیری، محتوایی و محیطی از لحاظ آماری در سطح 05/0 معنادار است. همچنین یادگیری، محتوای آموزشی، عدم آشنایی معلمان با فرهنگهای مختلف و احساس حقارت دانشآموزان لهجهدار با مشکلات آموزشی مدارس چندفرهنگی رابطه مستقیم و معناداری دارد. از سوی دیگر توجه برنامهریزان به محتوای آموزشی، آشنایی معلمان با فرهنگهای مختلف، ارائه خدمات مشاوره در این مدارس برای مقابله با احساس خجالت و کمرویی دانشآموزان، مشارکت آنها در فعالیتهای گروهی، اهمیتدهی به فرهنگهای مختلف در متون کتابهای درسی، جمعیت کم کلاسها، تعامل بیشتر با خانوادهها، عدم تبعیض و توجه خاص به فرهنگها، تأکید بر نقاط مشترک فرهنگها، تشکیل گروههای آموزشی با دانشآموزان فرهنگهای مختلف منجر به کاهش مشکلات آموزشی این مدارس خواهد شد.
راهکارهای آموزشی و تربیتی
مدارس ابتدایی شهر ساوه
مشکلات چند فرهنگی
2018
10
23
121
137
https://www.jiera.ir/article_84469_0f8f1edfcd29174129c5dfcba10b7599.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
دیدگاه مدیران و متخصصان در مورد بینالمللی سازی آموزش باز و از دور در ایران (بررسی موردی دانشگاه پیام نور)
آزیتا
سلاحقه
مهران
فرج الهی
محمدرضا
سرمدی
نعمت الله
موسی پور
پژوهش حاضر با هدف ارائه دیدگاه مدیران و متخصصان در مورد بینالمللی سازی آموزش باز و از دور در ایران انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و در زمره پژوهشهای توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل مدیران، اعضاء هیئتعلمی و دانشجویان دکتری برنامهریزی آموزش از دور در سال تحصیلی 95-96 است. ابتدا با مطالعه ادبیات و نظرسنجی از خبرگان؛ مؤلفههای تأثیرگذار بر بینالمللی سازی آموزش معرفی و جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که برای تأیید اعتبار مؤلفهها با آزمون تی مستقل از 100 نفر خبره و برای روش دلفی جهت تأیید شاخصها از 20 نفر خبره یا روش نمونهگیری هدفمند و در دسترس و برای اجرای تحلیل عاملی 250 نفر به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. بر اساس اعتبارسنجی مؤلفهها با توجه به اینکه پی مقدار سطح کفایت مطلوب در تمامی مؤلفهها بیشتر از 05/0 است فرض صفر مورد تأیید قرار گرفت و 13 مؤلفه بهعنوان ابعاد مؤثر معرفی شدند، سپس با استفاده از روش دلفی 41 شاخص با ضریب توافق کندال 58/0 معرفی شدند که از طریق تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفتند و در انتها بر اساس دادههای گردآوری شده؛ شاخصها و مؤلفههای بینالمللی سازی ارائه شد. در این پژوهش، سعی شده است زمینهای فراهم شود تا با تدوین شاخصهای غالب، گامی در جهت تحقق بینالمللی سازی آموزش باز و از دور برداشته شود.
آموزش از دور
آموزش باز
اعتبارسنجی
بینالمللی سازی
دانشگاه پیام نور
2018
10
23
139
156
https://www.jiera.ir/article_83022_9b6b9866d3bfd5b921fdc7707487b363.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
تأثیر رویکرد محتواییِ آموزش فلسفه برای کودکان بر باورهای فراشناختی و تفکر انتقادی دانشآموزان ابتدایی
تورج
فلاح مهنه
محمد
یمینی
حسین
مهدیان
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رویکرد محتواییِ آموزش فلسفه برای کودکان (P4C) بر باورهای فراشناختی و تفکر انتقادی دانشآموزان و به روش تجربی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه آزمایشی و کنترل انجام گرفته است. جامعهی آماری عبارت بود از کلیهی دانشآموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهر تربتحیدریه شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 95-96، که از میان آنان با روش نمونهگیری خوشهای و پس از غربالگری، 50 دانشآموز بهطور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل دستهبندی شدند. ابزارهای اندازهگیری شامل پرسشنامه فراشناختهای کودکان (MCQ_C) (بکاو و همکاران، 2009، اصلاحشده توسط قادری و همکاران، 1394) و سنجش تفکر انتقادی ساسو (2013) بوده است. ابتدا از هر دو گروه پیشآزمون به عمل آمد سپس برای گروه آزمایشی 10 جلسه 1 ساعته، p4c با رویکرد فرآیندی تدارک دیده شد و گروه کنترل در این مدت آموزش خاصی نداشتند، در پایان مجدداً از هر دو گروه پسآزمون اخذ گردید، اطلاعات از طریق آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره و به کمک نرمافزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از رویکرد محتوایی P4C با احتمال 95 درصد بر باورهای فراشناختی و تفکر انتقادی دانشآموزان تأثیر معناداری دارد، بهطوریکه میانگین نمرات باورهای فراشناختی دانشآموزان گروه آزمایشی بعد از اعمال آموزش فلسفه بهطور معناداری کاهش و نمرات تفکر انتقادی آنان افزایش داشته است. درصورتیکه در گروه کنترل تغییرات معناداری رخ نداده است، بنابراین فرضیههای پژوهش مورد تأیید قرار گرفتند.
باورهای فراشناختی
تفکر انتقادی
فلسفه برای کودکان
رویکرد محتوایی
2018
10
23
157
172
https://www.jiera.ir/article_84470_79bccc7126293672ff46f8c1143b35b5.pdf
پژوهش در نظامهای آموزشی
2383-1324
2383-1324
1397
12
42
طراحی و اعتباریابی الگوی کیفیت خدمات آموزشی در موسسهها و دانشگاههای مجازی ایران
محبوبه
خسروی
پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگویی برای ارزیابی کیفیت خدمات آموزش در موسسهها و دانشگاههای مجازی ایران در سال 1395 انجام گرفته است. در این پژوهش از روش ترکیبی شامل روش دلفی و روش پیمایش استفاده شده است. در روش دلفی ابتدا با مطالعه مدلهای مختلف کیفیت خدمات بهطورکلی و کیفیت خدمات آموزشی به شکل خاص (مدلهایی مثل مدل سروکوال، سروپرف، کانو) الگوی پیشنهادی برای ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی در مؤسسات آموزشی مجازی ارائه شده است. پس از ارزیابی و تحلیل نظرات خبرگان، پرسشنامه در میان 246 نفر از دانشجویان رشته MBA یکی از دانشگاه مجازی به شکل الکترونیک توزیع شد. برای تأیید مدل اندازهگیری پیشنهادی، دادههای پرسشنامه از طریق نرمافزار AMOS و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. بر اساس مدل تأیید شده میتوان ادعا کرد که برای ارزیابی کیفیت خدمات آموزش میتوان از چهار محور کیفیت آموزش ارائه شده، کیفیت رفتار متولیان آموزش مجازی، کیفیت سیستم ارائه خدمات، کیفیت پشتیبانی ادراکشده استفاده کرد.
دانشگاههای مجازی ایران
کیفیت آموزش ارائه شده
کیفیت خدمات آموزشی
کیفیت پشتیبانی ادراکشده
کیفیت سیستم ارائه خدمات
2018
10
23
173
191
https://www.jiera.ir/article_84471_f7667f82c2f0fc1897f2b8e6f33e6b22.pdf