TY - JOUR ID - 130024 TI - واکاوی مبانی و اهداف برنامه درسی آموزش مهارت‌های تفکر خلاق و انتقادی در دوره ابتدایی JO - پژوهش در نظام‌های آموزشی JA - JIERA LA - fa SN - 2383-1324 AU - حجتی, محمد AU - صائمی, حسن AU - شریعت نیا, کاظم AU - بیانی, علی اصغر AD - دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران AD - استادیار، گروه علوم تربیتی و روان‏شناسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران AD - دانشیار، گروه علوم تربیتی و روان‏شناسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 15 IS - 53 SP - 58 EP - 71 KW - آموزش KW - تربیت KW - خودانتقادی KW - مشارکت KW - همکاری DO - N2 - پژوهش حاضر با هدف استخراج مبانی و اهداف برنامه درسی آموزش مهارت‌های تفکر خلاق و انتقادی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران انجام شد. به‌منظور انجام این پژوهش از رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای قراردادی بهره گرفته شد. مشارکت‌کنندگان پژوهش شامل 12 نفر از صاحب‌نظران رشته‏های برنامه‌ریزی درسی، فلسفه تعلیم و تربیت و روان‏شناسی بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. طبق یافته‌های پژوهش ابتدا مبانی برنامه درسی آموزش مهارت‌های تفکر (خلاق و انتقادی) موردبررسی قرار گرفت که به سه بخش مبانی فلسفی و ارزشی، مبانی روان‌شناختی و مبانی جامعه‌شناختی تقسیم گردید. در بخش مبانی فلسفی و ارزشی، مقوله‌های اصلی تأکید بر تربیت رسمی و عمومی، تأکید بر ارزش‌های تفکر و تأکید بر شایستگی‌های تفکر بودند. مقوله‌های اصلی استخراج‌شده برای مبانی روان‌شناختی، تأکید بر بعد خردورزی، کاربست بعد عاطفی، اجتماعی و توجه به مشارکت و همکاری بودند. درنهایت مقوله‌های اصلی انتخاب‌شده برای مبانی جامعه‌شناختی عبارت بود از کل‌نگری، نقد اجتماعی و خودانتقادی. برای اهداف مناسب آموزش تفکر خلاق و انتقادی بر اساس نظر صاحب‌نظران دو مقوله اصلی مهارت‌های درون فردی و مهارت‌های برون فردی انتخاب شد. در مقوله مهارت‌های درون فردی اصولی مانند مهارت‌های تکنیکی، مهارت‌های حل مسئله و مهارت‌های اخلاقی و در مقوله مهارت‌های برون فردی اصول کفایت‌های هیجانی، کفایت‌های شناختی و کفایت‌های اجتماعی استخراج گردید. UR - https://www.jiera.ir/article_130024.html L1 - https://www.jiera.ir/article_130024_7481432903abff0641c0449a5551d9d4.pdf ER -