حسن شهرکی پور؛ سعید ناصری؛ فردوس یادگاری
دوره 16، شماره 56 ، فروردین 1401، ، صفحه 115-130
چکیده
هدف اساسی پژوهش حاضر طراحی و برازش مدل مطلوب سازمان یاد گیرنده در آموزش و پرورش با تأکید بر مدیریت دانش بود. با استفاده از طرح متوالی اکتشافی (کیفی و کمی) این مطالعه در سال 1398 به انجام رسید. در فاز کیفی با انجام مصاحبه عمقی با 20 نفر از خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و نیز مدیران آموزش و پرورش شهر تهران دادههای لازم جمع‌آوری شد. با استفاده ...
بیشتر
هدف اساسی پژوهش حاضر طراحی و برازش مدل مطلوب سازمان یاد گیرنده در آموزش و پرورش با تأکید بر مدیریت دانش بود. با استفاده از طرح متوالی اکتشافی (کیفی و کمی) این مطالعه در سال 1398 به انجام رسید. در فاز کیفی با انجام مصاحبه عمقی با 20 نفر از خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و نیز مدیران آموزش و پرورش شهر تهران دادههای لازم جمع‌آوری شد. با استفاده از روش تحلیل مضمون و از نوع شبکه مضامین تحلیل شده و مدل مفهومی اندازه‌گیری شبکه ای سازمان یادگیرنده در آموزش و پرورش تهیه شد. نتایج کیفی پژوهش نشان داد که مدل مطلوب سازمان یاد گیرنده از شش مضمون فراگیر و در مجموع با 259 مضمون پایه ای به اشباع نظری رسیده است. در فاز کمی پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته داده های لازم از 226 نفر از مدیران و کارکنان آموزش و پرورش شهر تهران که با روش نمونه‌گیری خوشهای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند گردآوری شد. نتایج نشان داد که مدل تجربی از برازش نسبتاً مطلوبی برخوردار است و بعد مدیریت دانش با میزان 935/0 نسبت به پنج بعد دیگر در سنجش مدل تجربی سازمان یادگیرنده بیشترین سهم رادارد. براساس یافتههای این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که با تاکید مدیریت دانش می‌توان به رشد و شکوفایی سازمانها به ویژه در آموزش و پرورش کمک کرد.به عبارت دیگر، برای بهبود عملکرد سازمان ها و نهادهای مختلف می توان با تکیه بر مدیریت دانش در سازمانهای یادگیرنده تحول ایجاد کرد.
عباس صدری
چکیده
این پژوهش با دو هدف اصلی شامل اقدامات صورت گرفته توسط دانشگاه‌ها در جهت استقرار مدیریت دانش و شناسایی مؤلفه‌هایی برای استقرار مدیریت دانش از طریق ارائه یک مدل است. تحقیق پیش‌رو از نوع کیفی و نظریه داده‌بنیاد است. برای گردآوری داده‌ها سه روش مورداستفاده قرار گرفته است: پژوهش اسنادی، گروه‌های کانونی و مصاحبه عمیق. جامعه آماری این ...
بیشتر
این پژوهش با دو هدف اصلی شامل اقدامات صورت گرفته توسط دانشگاه‌ها در جهت استقرار مدیریت دانش و شناسایی مؤلفه‌هایی برای استقرار مدیریت دانش از طریق ارائه یک مدل است. تحقیق پیش‌رو از نوع کیفی و نظریه داده‌بنیاد است. برای گردآوری داده‌ها سه روش مورداستفاده قرار گرفته است: پژوهش اسنادی، گروه‌های کانونی و مصاحبه عمیق. جامعه آماری این پژوهش شامل اساتید و متخصصان مدیریت دانش بود که به‌صورت هدفمند و به شیوه موارد خاص یا یگانه، یک گروه کانونی متشکل از 6 نفر از اساتید دانشگاه انتخاب گردید. همچنین برای انجام مصاحبه عمیق، 4 نفر از اعضاء هیئت‌علمی و دو نفر از متخصصان حوزه مدیریت دانش به‌صورت هدفمند (موارد خاص و یگانه) انتخاب شدند. برای تحلیل دادههای پژوهش از روش کوربین و اشتراوس برای کدگذاری استفاده شد که شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی است. یافتههای پژوهش نشان می‌دهند که چالش‌های متعددی برای استقرار مدیریت دانش در دانشگاه‌های ایران وجود دارد که در این پژوهش به 10 مورد اشاره شده است. بیشتر چالش‌ها را می‌توان به عدم وجود فرهنگ‌سازمانی مناسب، عدم وجود نیروی انسانی آموزش‌دیده، ضعف‌های مدیریتی و عدم وجود زیرساخت‌های مناسب مربوط دانست. همچنین سه مؤلفه اصلی در استقرار مدیریت دانش شناسایی شد: مدیریت، فرهنگ‌سازمانی و زیرساخت (منابع انسانی و تجهیزاتی) که زیر مؤلفه‌های گوناگونی برای هر یک تدوین شد. برآیند گروه کانونی در پژوهش، تدوین مدلی است که می‌تواند در استقرار مدیریت دانش در دانشگاه‌ها راهگشا باشد. همچنین برنامه‌هایی پیشنهادی عنوان شده‌اند که دانشگاه‌ها بنا به مأموریت خود می‌توانند از این برنامه‌ها استفاده کنند.
رضا یارویسی؛ فتاح ناظم؛ خدیجه ابوالمعالی
دوره 12، ویژه‌نامه ، فروردین 1397، ، صفحه 415-435
چکیده
این پژوهش با هدف «شناسایی عوامل مؤثر بر هوش سازمانی در دانشگاه های آزاد اسلامی با استفاده از نظریه بنیانی و به صورت مطالعه ی مورد در دانشگاه های آزاد اسلامی کرمانشاه انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و شیوه ی اجرا، از نوع مطالعات آمیخته اکتشافی- متوالی هدایت شده با رویکرد طبقه بندی (روش های پژوهش ترکیبی) است. جامعه ...
بیشتر
این پژوهش با هدف «شناسایی عوامل مؤثر بر هوش سازمانی در دانشگاه های آزاد اسلامی با استفاده از نظریه بنیانی و به صورت مطالعه ی مورد در دانشگاه های آزاد اسلامی کرمانشاه انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و شیوه ی اجرا، از نوع مطالعات آمیخته اکتشافی- متوالی هدایت شده با رویکرد طبقه بندی (روش های پژوهش ترکیبی) است. جامعه ی آماری این مطالعه در بخش انسانی، اساتید و متخصصین دانشگاهی در حوزه ی علوم تربیتی در دانشگاه های آزاد اسلامی و در بخش اسنادی، مقالات، کتب و مطالعات موجود در حوزه ی هوش سازمانی بود. انتخاب نمونه ها در بخش انسانی به صورت نمونه گیری انتخاب هدفمند صورت گرفت که در این بخش منابع اطلاعاتی محدود به یازده نفر بوده است. داده های لازم از دو منبع: الف) «مطالعه متون»، ب) «مصاحبه با متخصصین» جمع آوری گردید. در بخش مطالعه ی متون از تحلیل متن کیفی به روش قیاسی – استقرایی و روش تحلیل مضمون بهره گرفته شد و در بخش مصاحبه از روش تحلیل نظریه زمینه ای استفاده گردید. تحلیل داده های کیفی پژوهش با استفاده از نظریه زمینه ای انجام گرفت. یافته های حاصل از تحلیل داده های کیفی با استفاده از نظریه ی بنیانی، پس از استخراج کدهای اصلی و تشکیل کدهای محوری، عوامل مؤثر بر هوش سازمانی را در دانشگاه های آزاد اسلامی در 9 محور طبقه بندی نمود. این عوامل شامل: «مدیریت و پردازش و تسهیم اطلاعات»، «توجه به ارتباط سازمانی»، «تبدیل سازمان به سازمان یادگیرنده»، «به کارگیری سیستم های مؤثر تشویق و تنبیه»، «ویژگی های فردی کارکنان و اساتید سازمان»، «به کارگیری مدیران و رهبران توانمند»، «تمرکز بر برنامه ریزی صحیح»، «توجه به کاربرد تکنولوژی های نوین»، و «حمایت سازمانی» می باشد. بر اساس نتایج حاصل پیشنهاد می شود در دانشگاه های آزاد اسلامی، زیرساخت های سازمانی به منظور حمایت و پشتیبانی از به کارگیری نیروهای متخصص و نیز مدیریت دانش، ایجاد، و به به کارگیری نیروهای متخصص در سطوح بالای مدیریتی، شرایط بهره گیری از مدیریت دانش را در راستای تجمیع توان فکری نیروهای سازمانی فراهم نمایند.
حمید نهاردانی؛ علی معقول؛ احمد زنده دل؛ حسن نودهی
دوره 12، ویژه‌نامه ، فروردین 1397، ، صفحه 629-651
چکیده
تحولات روزافزون صنعت، اطلاعات و فناوریهای نوین در جهان، با سرعت بالا در حال پیشروی است. کشورهایی که به دنبال خودکفایی و استقلال همه جانبه هستند، باید کشور خود را با کارآفرینی، تولید و اشتغال پایدار و منابع انسانی فعال در صنایع، برای مقابله با شکافی مهارتی بین مهارتهای موجود و مهارتهای مشاغل نوین آماده سازند. تحت این شرایط، ...
بیشتر
تحولات روزافزون صنعت، اطلاعات و فناوریهای نوین در جهان، با سرعت بالا در حال پیشروی است. کشورهایی که به دنبال خودکفایی و استقلال همه جانبه هستند، باید کشور خود را با کارآفرینی، تولید و اشتغال پایدار و منابع انسانی فعال در صنایع، برای مقابله با شکافی مهارتی بین مهارتهای موجود و مهارتهای مشاغل نوین آماده سازند. تحت این شرایط، به اهمیت ماموریت دانشگاههایی که در تربیت کارآفرین ماهر، فعالیت میکنند، پی میبریم. مدیریت دانش در سازمانها بویژه سازمانهای آموزشی، یک راهکار اثربخش برای حل این معضل میباشد. این پژوهش بر پایه راهبرد داده بنیاد، به مطالعه و بررسی استراتژی مدیریت دانش در دانشگاه فنی و حرفه ای میپردازد. دادههای تحقیق از طریق 14 نفر از خبرگان مدیریتی و فنی، به صورت نمونه با کفایت داده، و مصاحبه نیمه ساختاریافته، گردآوری شد. اعتبار و روایی دادههای پژوهش، از نظرات خبرگان پژوهشهای مبتنی بر داده بنیاد و نیز بازبینی مصاحبه شوندگان تأیید شد. لذا از یافتههای پژوهش الگویی با شرایط ذیل حاصل شد. راهبردها شامل: 1- تربیت تکنسین کارآفرین 2-بهسازی منابع انسانی3- کیفی سازی آموزش دانشگاه و نیز شرایط علی شامل: 1-پتانسیل منابع انسانی2-ماموریت دانشگاه (کارآفرینی)، همچنین مقوله یا پدیدههای محوری شامل: رهبری سازمان، و نیز زمینه شامل: 1-سرمایه فکری 2-خلق دانش 3-استراتژی مدیریت، همچنین شرایط مداخله گر شامل: 1-ساختار سازمانی 2- کار تیمی 3- فرهنگ سازمانی 4- تقسیم دانش، و در انتها پیامدها: استراتژی مدیریت دانش در دانشگاه ؛ مدیران عالی دانشگاه را دررسیدن به اصل ماموریت و هدف سازمان(تربیت تکنسین ماهر و کارآفرین)رهنمون می سازند.
محمد خان عزیزی؛ سیاوش طالع پسند
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین راهبردهای مدیریت دانش (بهکارگیری دانش، تسهیم دانش و بازیابی دانش) با ظرفیتهای یادگیری فردی و سازمانی در دبیرستان‌های پسرانه شهر تهران در سال تحصیلی 94-93 بود. روش پژوهش همبستگی و تعداد 235 معلم دبیرستان‌های پسرانه به روش نمونه‌گیری خوشهای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری شامل ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین راهبردهای مدیریت دانش (بهکارگیری دانش، تسهیم دانش و بازیابی دانش) با ظرفیتهای یادگیری فردی و سازمانی در دبیرستان‌های پسرانه شهر تهران در سال تحصیلی 94-93 بود. روش پژوهش همبستگی و تعداد 235 معلم دبیرستان‌های پسرانه به روش نمونه‌گیری خوشهای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری شامل فرایندهای مدیریت دانش (چنگ، 2012) و ظرفیتهای یادگیری فردی و سازمانی (سالیس و جونز، 2002) بود. داده‌ها بر مبنای مدل معادلات ساختاری (مدل تحلیل مسیر) و با استفاده از نرمافزار Spss 19 و 8.8 Lisrel تحلیل شدند. یافتهها نشان دادند، بین مؤلفه تسهیم دانش با ظرفیت یادگیری فردی و ظرفیت یادگیری سازمانی رابطه مثبت و معنیدار وجود دارد. همچنین نتایج بهدستآمده نشان میدهد مؤلفه بهکارگیری دانش، بر ظرفیت یادگیری فردی و مؤلفه بازیابی دانش، بر ظرفیت یادگیری سازمانی اثر مستقیم دارند، ولی بین مؤلفه‌های ظرفیت یادگیری فردی و ظرفیت یادگیری سازمانی (متغیرهای میانجی) رابطه دوسویه برقرار نیست.
اصغر زمانی
دوره 10، شماره 35 ، بهمن 1395، ، صفحه 201-228
چکیده
در مقاله حاضر ضمن توجه به اهمیت مستند سازی تجارب مدیران به تحلیل کیفی اصول مستند سازی تجارب روسای دانشگاه پرداخته و در نهایت براساس مصاحبه صورت گرفته با خبرگان ، ساختار فرایند مستندسازی، ارزیابی و انتشار تجربیات به عنوان یک چارچوب و با روش علمی و کاربردی طراحی شد. ساختارطراحی شده از شیوه های مدیریت دانش، مدیریت استراتژیک ، مدیریت ...
بیشتر
در مقاله حاضر ضمن توجه به اهمیت مستند سازی تجارب مدیران به تحلیل کیفی اصول مستند سازی تجارب روسای دانشگاه پرداخته و در نهایت براساس مصاحبه صورت گرفته با خبرگان ، ساختار فرایند مستندسازی، ارزیابی و انتشار تجربیات به عنوان یک چارچوب و با روش علمی و کاربردی طراحی شد. ساختارطراحی شده از شیوه های مدیریت دانش، مدیریت استراتژیک ، مدیریت کیفیت، مدیریت ارزیابی عملکرد، مدیریت فناوری اطلاعات و نیز تکنیکهایی همچون مورد نویسی، خاطره نویسی، سخنرانی، تهیه فیلم و... الهام گرفته است و براساس مفهوم سازمان یادگیرنده طراحی و تدوین شده است. بر اساس این ساختار، فرایند نظام مستندسازی تجربیات مدیران از یک فرایند سه مرحله ای تبعیت میکند. این مراحل عبارتند از:برنامه ریزی مستند سازی، 2- اجرای مستند سازی، 3- پایش ،کنترل،تسهیم. هریک از این مراحل نیز به فعالیت ها و سپس گام های مختلف درهرفعالیت تقسیم میشود که مستند ساز را به نتیجه منطقی و مورد نظر میرساند.
اصغر زمانی؛ محمد قهرمانی؛ جعفر توفیقی؛ محمود ابوالقاسمی
دوره 8، شماره 27 ، اسفند 1393، ، صفحه 7-34
چکیده
امروزه دانشگاه ها به عنوان مرکزی متشکل از عوامل و منابع مادی و مالی و انسانی شامل اساتید، کارکنان و دانشجویانقابل تصور است که در آن به تبادل دانش و اشاعه آن پرداخته می شود و نقش سرمایه ای دانشگاه به خوبی مشخصو مورد توجه جامعه و دولت می باشد. برهمین اساس، فرایند مدیریت دانش از رسالتهای اصلی یک دانشگاه به شمارم یآید و در کشور ما هم به دلیل ...
بیشتر
امروزه دانشگاه ها به عنوان مرکزی متشکل از عوامل و منابع مادی و مالی و انسانی شامل اساتید، کارکنان و دانشجویانقابل تصور است که در آن به تبادل دانش و اشاعه آن پرداخته می شود و نقش سرمایه ای دانشگاه به خوبی مشخصو مورد توجه جامعه و دولت می باشد. برهمین اساس، فرایند مدیریت دانش از رسالتهای اصلی یک دانشگاه به شمارم یآید و در کشور ما هم به دلیل وجود مراکز، مؤسسات آموزش عالی و دانشگاه های متعدد، این رسالت مورد توجه وانتظار بوده است و همه ساله هزینه هنگفتی صرف آزمایش و خطا در خصوص تصمی مگیری روسا و مدیران دانشگاهیم یگردد. حال برای رسیدن به این رسالت و کاهش هزینه های ناشی از آزمایش و خطا در تصمیمات مدیران و خصوصاروسای دانشگاه ها، ایجاب م یکند تا با مستند سازی تجارب زیسته مدیریتی روسای دانشگا هها و بازیابی و استفاده از آنتجارب، ضمن انجام این رسالت دانشگاه، پاسخگوی نیازهای ذینفعان داخلی و خارجی دانشگا هها با حداقل هزینه و درکمترین زمان ممکن نیز بود. انتقال تجربه روسای دانشگاه نیازمند حلقه اتصالی به نام برنامه دانشگاه است و برای انجاماین امر لازم است اصول و ساز و کار مستند سازی تجربیات سازمانی روسای دانشگاه ها و فرهنگ سازی و آموزش لازم درحوزه های متصور فردی، دانشگاهی و فرا دانشگاهی روسای دانشگاه ها شکل گیرد و روسای دانشگاه ها بپذیرند که اقدام بهمستندسازی تجارب مدیریتی، برای همه مدیران بعدی نوعی فرصت است و اقدام دانشگا هها به تدوین و تصویب مقرراتیکه بتواند انتقال تجربه مدیریتی را نهادینه نماید و به شک لگیری فرهنگ انتقال تجربه مدیریتی منجر شود، ضرورت داردو در دنیای معاصر نیز فراخوانی، تقویت، توسعه و انتشار دانش سازمانی از طریق مستندسازی تجارب مدیران به عنوانیکی از محورهای اساسی مدیریت دانش، همواره مورد توجه می باشد.
