زهرا سهرابی؛ فریبرز درتاج؛ افسانه لطفی عظیمی
دوره 14، شماره 50 ، مهر 1399، ، صفحه 37-55
چکیده
پژوهش حاضر با هدف آموزش خود دلگرم سازی مبتنی بر نظریه آدلر بر خودکارآمدی تصوری و بهزیستی روانشناختی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری 6 ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه دوم مدارس دولتی شهر تهران بود ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف آموزش خود دلگرم سازی مبتنی بر نظریه آدلر بر خودکارآمدی تصوری و بهزیستی روانشناختی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری 6 ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه دوم مدارس دولتی شهر تهران بود که در سال 98-1397 مشغول به تحصیل بودند. نمونهی این پژوهش شامل 60 نفر (30 نفر گروه آزمایش و 30 نفر گروه کنترل) بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند و سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسهی 90 دقیقهای (هفتهای یک جلسه) تحت آموزش خود دلگرم سازی قرار گرفتند و گروه کنترل نیز هیچ آموزشی دریافت نکرد. ابزار استفادهشده در این پژوهش شامل مقیاس خودکارآمدی تصوری دانشآموزان جینک و مورگان (1999) و مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989) بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از روش تحلیل اندازهگیری مکرر استفاده شد. نتایج تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد که آموزش خود دلگرم سازی باعث افزایش خودکارآمدی تصوری (01/0 >P) و بهزیستی روانشناختی (01/0 >P) دانشآموزان شده است و این تأثیر در بهزیستی روانشناختی پس از مرحله پیگیری پایدار مانده است. با توجه به اثربخش بودن این آموزش بر افزایش خودکارآمدی تصوری و بهزیستی روانشناختی ارائهی این آموزش برای دانشآموزان مفید ارزیابی میشود.
نسرین صالحی نژاد؛ فریبرز درتاج؛ علی اکبر سیف؛ نورعلی فرخی
چکیده
مطالعة حاضر با هدف تعیین اثربخشی بستة آموزشی مبتنی بر نرمافزار چندرسانهای ساخت نقشة ذهنی بر مهارتهای شناختیِ درسِ علومِ دانشآموزان دختر پایة هشتم در سال تحصیلی 96-1395 انجام شده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با طرح پیشآزمون_ پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش، کلیة دانشآموزان دختر پایة هشتم مدارسِ دارای ...
بیشتر
مطالعة حاضر با هدف تعیین اثربخشی بستة آموزشی مبتنی بر نرمافزار چندرسانهای ساخت نقشة ذهنی بر مهارتهای شناختیِ درسِ علومِ دانشآموزان دختر پایة هشتم در سال تحصیلی 96-1395 انجام شده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی با طرح پیشآزمون_ پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش، کلیة دانشآموزان دختر پایة هشتم مدارسِ دارای امکانات سختافزاریِ شهرِ کرمان بودند، که درمجموع تعداد 40 دانشآموز با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بهعنوان نمونه انتخاب و به شیوة تصادفی در دو گروه (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. در پیشآزمون و پسآزمون همة شرکتکنندگان، با استفاده آزمون پژوهشگر ساختة مهارتهای شناختیِ درسِ علوم، شامل 60 سؤال چهارگزینهای و 10 سؤال تشریحی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش در 10 جلسة دوساعته بستة آموزشی مبتنی بر نرمافزار ساختِ نقشة ذهنی و گروه کنترل آموزش مرسوم را از طرف معلم دریافت کردند. جهت تحلیل دادههای آماری از تحلیل کوواریانس تکمتغیری (ANCOVA) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، دانشآموزانی که بستة آموزشی مبتنی بر نرمافزار ساختِ نقشة ذهنی را آموزش دیدند، نمراتِ بالاتری در مهارتهای شناختی کل و همچنین در کلیة سطوح مهارتهای شناختی بهویژه مهارتهای (یادآوری، فهمیدن، کار بستن، تحلیل) کسب کردند. بر اساس نتایج این مطالعه پیشنهاد میشود، نقشههای ذهنی بهعنوان ابزاری جهت فعال کردن یادگیریهای قبلی دانشآموزان و ایجاد ارتباط بین مفاهیم درسی بهمنظور درک هر چهبهتر مطالب، در آموزش و تدریس مورداستفاده قرار گیرند.
علی جلیلی شیشیوان؛ فریبرز درتاج؛ اسماعیل سعدیپور؛ نورعلی فرخی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطهگری عزتنفس در رابطه بین سرمایه اجتماعی و امید تحصیلی دانشجویان نخبه ورزشی است. بدین منظور از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان نخبه ورزشی محصل است که در المپیادهای ورزشی دانشجویی کشور طی چهار سال اخیر (از 1391 تا 1395) موفق به دریافت مدال شدهاند. با روش نمونهگیری طبقهای ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطهگری عزتنفس در رابطه بین سرمایه اجتماعی و امید تحصیلی دانشجویان نخبه ورزشی است. بدین منظور از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان نخبه ورزشی محصل است که در المپیادهای ورزشی دانشجویی کشور طی چهار سال اخیر (از 1391 تا 1395) موفق به دریافت مدال شدهاند. با روش نمونهگیری طبقهای متناسب 349 ورزشکار نخبه از این جامعه انتخاب شدند. برای سنجش متغیرها از پرسشنامه سرمایه اجتماعی مبارکی (1384)، عزتنفس روزنبرگ (1965) و مقیاس امید تحصیلی سهرابی و سامانی (2011) استفاده شده است. تجزیهوتحلیل آماری دادهها به کمک نرمافزار آماری ایموس صورت گرفته است. نتایج نشان داد که از بین مؤلفههای سرمایه اجتماعی، مؤلفههای مشارکت اجتماعی، حمایت اجتماعی و انسجام اجتماعی بهطور مستقیم منجر به افزایش امید تحصیلی میشوند. در بررسی آثار غیرمستقیم نیز مشخص شد که دو مؤلفه حمایت اجتماعی و روابط متقابل از طریق افزایش عزتنفس منجر به بالا رفتن امید تحصیلی میشوند. با محاسبه شاخصهای برازش مشخص شد که مدل پژوهش تطابق مناسبی با دادهها دارد. سرانجام، این نتایج در پرتو پیشینه به بحث گذاشته شده است و تلویحات نظری و کاربردی یافتهها ارائه شده است.
مهرنوش شجاعی؛ فریبرز درتاج
دوره 10، شماره 34 ، آبان 1395، ، صفحه 85-108
چکیده
پژوھش حاضر باھدف بررسی رابطھ بین متغیر درگیری شناختی با متغیرھای خودنظمجویی تحصیلی و ھیجان ھای پیشرفت برروی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه در شھر تھران انجام گرفت. اعضای نمونة جامعة آماری شامل ٢٥٠نفر از دانشجویانکارشناسی ارشد ) ١٠١پسر و ١٤٩دختر( بودن کھ بھ روش نمونھگیری در دسترس از بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاهعلامھ طباطبایی ...
بیشتر
پژوھش حاضر باھدف بررسی رابطھ بین متغیر درگیری شناختی با متغیرھای خودنظمجویی تحصیلی و ھیجان ھای پیشرفت برروی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه در شھر تھران انجام گرفت. اعضای نمونة جامعة آماری شامل ٢٥٠نفر از دانشجویانکارشناسی ارشد ) ١٠١پسر و ١٤٩دختر( بودن کھ بھ روش نمونھگیری در دسترس از بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاهعلامھ طباطبایی انتخاب شدند. بھ منظور جمعآوری دادهھا پرسشنامة درگیری شناختی پینتریچ، پرسشنامة ھیجان ھای پیشرفتپکران و پرسشنامة خودنظمجویی تحصیلی پینتریچ و دیگروت مورد استفاده قرار گرفت. سپس از طریق نرمافزار SPSS-٢١تجزیھ و تحلیل دادهھای آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج آماری استنباطی نشان داد کھ بین درگیریشناختی بھ عنوان متغیر وابستة تحقیق و ھیجان ھای پیشرفت رابطة معنادار آماری وجود دارد. این ارتباط معنادار بین درگیریشناختی و ھردو جنبھ از ھیجان ھای پیشرفت )ھیجان ھای مثبت و ھیجان ھای منفی( بھطور مجزا برقرار است. بھ این صورتکھ درگیری شناختی با ھیجان ھای پیشرفت رابطة مثبت و مستقیم ) (r=٠.١٩٤و با ھیجان ھای منفی پیشرفت رابطة منفی ومعکوس ) (r= -٠.٤٦٩دارد. ھمچنین نتایج دیگر تحقیق نشان داد کھ درگیری شناختی با متغیر مستقل دیگر پژوھش یعنیخودنظمجویی تحصیلی نیز رابطة مستقیم و معناداری ) (r=٠.٤٤٦دارد.
روشن احمدی؛ اسماعیل زارعی زوارکی؛ داریوش نوروزی؛ علی دلاور؛ فریبرز درتاج
دوره 10، شماره 32 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 1-22
چکیده
پژوهش حاضر باهدف بررسی وضعیت موجود صلاحیتهای فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استانداردهای یونسکو انجام گرفت. روش این پژوهش از نوع، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شامل دانشجو معلمان مقطع کارشناسی دانشگاه تربیت دبیر فنی شهید رجایی بود. نمونههای تحقیق دانشجو معلمانی بودند که در نیمسال آخر تحصیلی و در آستانه فارغالتحصیلی به سر ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف بررسی وضعیت موجود صلاحیتهای فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استانداردهای یونسکو انجام گرفت. روش این پژوهش از نوع، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شامل دانشجو معلمان مقطع کارشناسی دانشگاه تربیت دبیر فنی شهید رجایی بود. نمونههای تحقیق دانشجو معلمانی بودند که در نیمسال آخر تحصیلی و در آستانه فارغالتحصیلی به سر می برده و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. حجم نمونه نهایی بر اساس دیدگاه کلاین (2003)، 65 نفر در نظر گرفته شد. ابزارهای پژوهش شامل؛ الف) پرسشنامه سنجش صلاحیتهای فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استاندارد یونسکو ب) پرسشنامه آزمون عملکردی و چک لیستی برای سنجش وضعیت موجود، بود. در تجزیه و تحلیل دادهها از دو روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کولموگروف اسمیرنوف و t تک گروهی) استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت موجود صلاحیتهای فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استانداردهای یونسکو در هر سه مؤلفه سواد فناوری، تعمیق دانش و خلق دانش در سطح متوسط به پایین قرار دارد. همچنین میانگین سؤال کلی تحقیق 18/2 به دست آمد که با استفاده از آزمون t معنادار بوده و در دامنه متوسط به پایین قرار دارد.
افسانه لطفی عظیمی؛ غلامعلی افروز؛ فریبرز درتاج؛ محترم نعمت طاوسی
دوره 9، شماره 31 ، اسفند 1394، ، صفحه 1-18
چکیده
هدف پژوهش حاضرتعیین رابطه مسند مهارگری و خودکارآمدی با انگیزش تحصیلی دانشآموزان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانشآموزان رشته علوم تجربی سال آخر دبیرستانهای دخترانه و پسرانه دولتی بود که در سال تحصیلی 93-92 در تهران مشغول تحصیل بودند. جهت انتخاب نمونه از روش نمونهگیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. با توجه به طرح ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضرتعیین رابطه مسند مهارگری و خودکارآمدی با انگیزش تحصیلی دانشآموزان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانشآموزان رشته علوم تجربی سال آخر دبیرستانهای دخترانه و پسرانه دولتی بود که در سال تحصیلی 93-92 در تهران مشغول تحصیل بودند. جهت انتخاب نمونه از روش نمونهگیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. با توجه به طرح پژوهش 200 نفر انتخاب و به مقیاس انگیزش تحصیلی (والرند و همکاران، 1989)، مقیاس درونی بودن، افراد قدرتمند و شانس (لوینسون، 1981)، و پرسشنامه خودکارآمدی تعمیم یافته (جاج و همکاران، 1998) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند دو متغیر مسند مهارگری و خودکارآمدی توانایی تبیین 13 درصد از واریانس انگیزش درونی، 7 درصد از واریانس انگیزش بیرونی و 9 درصد از واریانس بیانگیزشی را دارند. در پایان، یافتهها بر مبنای اهمیت انگیزش تحصیلی در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مورد بحث قرار گرفت.
فریبرز درتاج
دوره 7، شماره 20 ، خرداد 1392، ، صفحه 1-14
چکیده
به منظور بررسی اثرات آموزش بحث گروهی و ایفای نقش بر توانا یی ابراز وجود 68دانش آموز ( 34 پسر و 34 دختر) پایۀ دوم راهنمایی شهر همدان به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و در قالب یک طرح پیش آزمون پسآزمون دوگروهی مورد بررسی قرارگرفتند. ابتدا با استفاده از پرسشنامه جرئت ورزی پیشآزمون اجرا و سپس مهارت جرئتورزیبرای یک گروه با روش بحث گروهی و برای ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات آموزش بحث گروهی و ایفای نقش بر توانا یی ابراز وجود 68دانش آموز ( 34 پسر و 34 دختر) پایۀ دوم راهنمایی شهر همدان به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و در قالب یک طرح پیش آزمون پسآزمون دوگروهی مورد بررسی قرارگرفتند. ابتدا با استفاده از پرسشنامه جرئت ورزی پیشآزمون اجرا و سپس مهارت جرئتورزیبرای یک گروه با روش بحث گروهی و برای گروه دیگر با روش ایفای نقش آموزش دادهوابسته t شد. در بخش آخر آزمایش پس آزمون اجرا شد. تحلیل نتایج با استفاده از آزمونهایمستقل نشان داد هر دو روش آموزشی بحث گروهی و ایفای نقش بر مهارت های t وجرئتورزی اثرگذارند، اما از نظر میزان تأثیرگذاری بر توانایی ابراز وجود تفاوتی بینروشهای بحث گروهی و ایفای نقش وجود نداشت. به نظر می رسد در بحث گروهی و ایفاینقش فرایندهای شناختی و عاطفی تغییر کرده و از این رو توانایی ابراز وجود تحت تأثیر قرارم یگیرد.
علی شیخ الاسلامی؛ فریبرز درتاج؛ علی دلاور؛ صغری ابراهمی یقوام
دوره 6، شماره 18 ، آذر 1391، ، صفحه 1-15
چکیده
چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش برنام ۀ کاهش استرس مبتنی بـر ذهـن آگـاه ی بـر اضـطراب امتحان دانشآموزا ن است. روش پژوهش از نوع آزما شی ی با طرح یپ شآزمـو ن ـ پـس آزمـون بـا گـروه کنترل است. جامع ۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانشآموزان پسر مقطـع یپـ شدانشـگاه ی شـهر شـهریار در سالتحص یلی 92-1391 تشکیل یم دادند که از میان آنها با استفاده از ...
بیشتر
چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش برنام ۀ کاهش استرس مبتنی بـر ذهـن آگـاه ی بـر اضـطراب امتحان دانشآموزا ن است. روش پژوهش از نوع آزما شی ی با طرح یپ شآزمـو ن ـ پـس آزمـون بـا گـروه کنترل است. جامع ۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانشآموزان پسر مقطـع یپـ شدانشـگاه ی شـهر شـهریار در سالتحص یلی 92-1391 تشکیل یم دادند که از میان آنها با استفاده از روش ریگ نمونه ی تصـادفی سـاده، دانشآموزان ک ی ه نمرات اضطراب امتحان بالایی داشتند (یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه)، 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جـایگزین شـدند . به گروه آزمایش، 8 جلسه برنام ۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاه ی آموزش داده شد. برای جمعآوری ها داده از پرسشنام ۀ اضطراب امتحان اسپیلبرگر استفاده شد. داده ها از طریـق آزمـون آمـاری کواریـانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که فرض یۀ پژوهش مبنـی بـر تـأثیر آمـوزش برنامـ ۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاه ی بر اضطراب امتحان دانشآموزان مورد تأییـد قـرار گرفتـه اسـت و دانشآموزان گروه آزمایش نسبت به دانشآموزان گروه کنترل در پسآزمون به طور معناداری اضـطراب امتحان کمتری داشتند. پس یم توان نتیجه گرفت که آموزش برنام ۀ کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگـاه ی در کاهش اضطراب امتحان دانشآموزان تأثیر معناداری دارد
مهدی معینی کیا؛ مهران فرج اللهی؛ فریبرز درتاج؛ محمد رضا سرمدی
دوره 5، شماره 12 ، خرداد 1390، ، صفحه 9-27
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم مؤلفه های انگیزشی بر پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان سیستم آموزش از دور انجام گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش را دانشجویان ترم سوم و بالاتر دانشگاه پیام نور در نیمسال دوم سال تحصیلی 89 ـ 1388 تشکیل میداد که در سراسر کشور در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در رشتههای مختلف مشغول ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم مؤلفه های انگیزشی بر پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان سیستم آموزش از دور انجام گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش را دانشجویان ترم سوم و بالاتر دانشگاه پیام نور در نیمسال دوم سال تحصیلی 89 ـ 1388 تشکیل میداد که در سراسر کشور در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در رشتههای مختلف مشغول تحصیل بودند. روش نمونهگیری از نوع خوشهای چند مرحلهای بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی ـ مورگان، با در نظر گرفتن خطای 05/0 = α و خوشهای بودن روش نمونهگیری برابر 476 نفر محاسبه شد که به ترتیب از دانشگاه پیام نور استان تهران، استان گیلان و استان اردبیل، 283 نفر معادل 59 درصد ، 118 نفر معادل 25 درصد و 75 نفر معادل 16 درصد انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفیـ همبستگی بود. برای جمعآوری دادهها، بخشی از پرسشنامهْ راهبردهای انگیزش برای یادگیری (MSLQ) ساختۀ پینتریچ، اسمیت، گارسیا، و مککیچی مربوط به مقیاس انگیزش استفاده شد. پایایی پرسشنامه در این مطالعه با روش آلفای کرونباخ برابر 86/0 محاسبه شد. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که بارهای عاملی گویههای پرسشنامه در تبیین مؤلفهها از نظر آماری معنادار هستند. یافته های پژوهش نشان داد که مدل پژوهش، 56 درصد واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین میکند. بالاترین ضریب مسیر بین خودکارامدی و جهتگیری درونی هدف ( 96/0 = β، 5/14 = t، 01/0 < P)؛ پس از آن بین اضطراب امتحان و جهتگیری بیرونی هدف ( 78/0 = β، 3/8 = t، 01/0 < P) به دست آمد. اما ضریب مسیر محاسبه شده بین جهتگیری بیرونی هدف و پیشرفت تحصیلی ( 02/0- = β، 41/0- = t، 05/0 > P) معنادار نبود.