نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، مرکز بهبهان

2 مربی گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت موانع استفاده از ابزارها و فن‌آوری‌های آموزشی در نظام آموزش عالی الکترونیکی ایران بوده است. روش پژوهش حاضر از لحاظ روش جمع­آوری داده‌ها، پیمایشی و از لحاظ ماهیت، توصیفی از نوع ارزشیابی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان و اساتید مراکز آموزش عالی الکترونیکی ایران در سال تحصیلی 96- 1395 بوده است. از این تعداد، 741 نفر به‌عنوان نمونه آماری تعیین و به روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب و داده‌های پژوهش جمع‌آوری گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. اعتبار پرسشنامه هم بر اساس آلفای کرونباخ و هم بر اساس ضریب همبستگی درونی با استفاده از نرم­افزار ایموس و روش تحلیل عاملی تأییدی، تأیید گردیده است. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 867/0 به دست آمده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که وضعیت موانع استفاده از ابزارهای آموزش در نظام آموزش عالی الکترونیکی ایران به طور معناداری مطلوب است. بااین‌حال، نگرش مثبت به استفاده از فن‌آوری، ترجیح استفاده از فن‌آوری در برقراری ارتباط و احساس آرامش و راحتی در استفاده از فن‌آوری از مهم‌ترین موانع استفاده از ابزارها و فن‌آوری‌های آموزش در نظام آموزش الکترونیکی ایران بود.

کلیدواژه‌ها

تاری، ف.؛ شمس، غ. ر؛ و زینالی­زاده، م. (1396). شناسایی و مدل‌سازی مهم‌ترین چالش‌های به‌کارگیری آموزش الکترونیکی با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری در شرکت ملی گاز ایران. فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 4 (14)، 1-27.
پورآتشی، م.؛ و مختاریان، م. (1386). بررسی دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها درباره موانع استفاده از تکنولوژی در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی. فصلنامه علوم کشاورزی، 39 (2)، 197-205.
جعفری­فر، ح. (1388). بررسیمیزاناستفادهدانشجویان،اساتیدوآموزشیارانازابزارهای تعاملیموجوددرسیستمیادگیریدانشگاهعلومحدیث. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی.
خداداد حسینی، ح.؛ نوری، ع؛ و ذبیحی، م. (1392). پذیرش آموزش الکترونیکی در آموزش عالی ایران، کاربرد نظریه جریان، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی ایران، 5 (67)، 111-136.
رستگارپور، ح.؛ و گرجی­زاده، س. (1391). ارزیابی کارآمدی دوره­های یادگیری الکترونیکی در دانشگاه تربیت مدرس از دیدگاه کاربران، فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 2 (3)، 5-30.
رضاییان، م.؛ کوثری، م. ع؛ و نوه ابراهیم، ع. (1396). تحلیل چالش‌های فراروی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی ایران، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 6 (1)، 72-91.
سیّدنقوی، م. (1386). مطالعه دیدگاه اساتید و دانشجویان درباره آموزش الکترونیکی، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، 13 (1)، 157-176.
شاه­حسینی، م. ع.؛ نارنجی ثانی، ف.، عبادی، ر؛ و رودباری، ح. (1394). ارزیابی کیفیت خدمات نظام یاددهی- یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی ایران، تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 49 (2)، 277-303.
فرج­الهی، م.؛ سرمدی، م. ر؛ و نعمتی، س. ه. (1388). مطالعه نیازسنجی آموزشی نظام آموزش از دور دانشگاه پیام نور از دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان. مجله اندیشه‌های نوین تربیتی، 5(3)، 145- 187.
کرمی، م.؛ ایران­نژاد، م؛ و جعفری کرفستانی، ز. (1392). وضعیت موجود و چشم­انداز مطلوب کاربرد فن‌آوری اطلاعات در آموزش عالی، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، 5 (68)، 23-48.
مومنی­راد، ا. (1388). بررسی کیفیت رشته فناوری اطلاعات دوره آموزش الکترونیکی دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی بر اساس استانداردهای آموزش الکترونیکی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
نادری­فر، م.؛ قلجایی، ف.؛ جلال­الدینی، ع؛ و سالار، ع. (1395). چالش‌های آموزش الکترونیکی در آموزش پزشکی: مروری بر متون، مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، 9 (23)، 102-111.
Arkorful, V., & Abaidoo, N. (2015). The role of e-learning, advantages and disadvantages of its adoption in higher education. Instructional Technology, 12(1), 29-77.
Eisenstadt, M., & Vincent, T. (2012). The knowledge web: Learning and collaborating on the net: Routledge.
Lemercier, C., & Tricot, A. (2005). Multimedia, Comprehension and the psychology of learning: a review of four cognitive models, Retrived 14 July 2009 from: www.aace.ir.
Manu, G., Marsden, S., Oluka, T., Sharma, R., & Lucas, H. (2017). Lessons Learned From Implementing E-Learning for the Education of Health Professionals in Resource-Constrained Countries. The Electronic Journal of e-Learning, 15(2), 144-155.
Nieto, A. L; Guijarro, E., & Berjano, E. (2006). Critical assessment of the worldwide web as an information resource in higher education: Benefits, Threats and recommendations, Journal Of Onlin Learning and Teaching, 2(1) 51-76.
Nneka Eke, H. (2011). Modeling LIS students intention to adopt e-learning: A case from University of Nigeria Nsukka, Nigeria: Library Philosophy and Practice.
Pooratashi, M., & Movahed, H. (2006). Barriers to use of ICT by agricultural graduate students erspective, Iranian Agricultural Extension and Education Sciences, 3(2), 107-119 (in Persian).
Rahmanpour, M., Liaghatdar, M. J., & Afshar, E. (2009). A comparative study of the development of information technology in higher education worldwide with an emphasis on Iranian higher education system, Pazhouhesh-Namaye Tarbiati, 5(18), 17-54.
Russo, T., & Benson, S. (2005). Learning with Invisible Others: Perceptions of Online Presence and their Relationship to Cognitive and Affective Learning, Educational Technology & Society, 8(1), 54-62.
Sun, H. (2003). an integrative analysis of TAM: Toward a deeper understanding of technology acceptance model, Proceeding of the Americas Conference on Information Systems (AMCIS), 03: Tampa, FL.
Traxler, J. (2018). Distance learning- predictions and possibilities, education Science, Educ. Sci. 8(35) 59-76. DOI:10.3390/educeci8010033.
Venkataraman, S., & Sivakumar, S. (2015). Engaging students in Group based Learning through e-learning techniques in Higher Education System. International Journal of Emerging Trends in Science and Technology, 2(01), 112-119.
Zolghadri, S., & Mallahi, K. (2013). A Study on Barriers of E-learning from Viewpoint of University Staff and Students; Iranian Case Study, Islamic Azad University’s Branches, Region I (Fars). Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 6(10) 64-83.